«Ανάμεσα στον Άνθρωπο και στο Σύμπαν φαίνεται να υπάρχει μια άρρηκτη σχέση, που εκφράζεται μέσα από την Ερμητική αρχή της Αναλογίας: «Όπως είναι πάνω, είναι και κάτω»
Γνώθι Σαυτόν» έλεγαν στο Δελφικό Ιερό του Απόλλωνα. «Γνώθι Σαυτόν» έλεγε και ο Σωκράτης. «Γνώθι Σαυτόν» υποστηρίζουν ουσιαστικά όλα τα φιλοσοφικά συστήματα Ανατολής και Δύσης. «Η Βασιλεία των Ουρανών είναι μέσα σας» έλεγε ο Χριστός. Το ίδιο μήνυμα ειπωμένο με διαφορετικά λόγια…
«Ο μικρόκοσμος και ο μακρόκοσμος σχηματίζουν δύο πόλους, ανάμεσα στους οποίους διαδραματίζεται η ύπαρξη, που μέσω της μετάστασης στο θάνατο, συνδέει το πεπερασμένο με το αιώνιο». Στον Ταοϊσμό είναι η κεντρική και μεσολαβητική δύναμη της μεγάλης Τριάδας Ουρανού-Ανθρώπου-Γης. Στο Ισλάμ υποδηλώνει την παγκόσμια ύπαρξη, τον κρίκο ανάμεσα στο Θεό και τη Φύση. Οι Σούφι τον ορίζουν σαν το «Σύμβολο της παγκόσμιας ύπαρξης».
Ο φιλόσοφος της Αναγέννησης Τζορντάνο Μπρούνο έλεγε: «…μαθαίνουμε να μην αναζητάμε την απομακρυσμένη από μας θεότητα, αν την έχουμε κοντά μας, ακόμα και μέσα μας, πόσο μάλλον που εμείς οι ίδιοι είμαστε μέσα στους εαυτούς μας…» «…Αλλά αν η ζωή, γι’ αυτό το σύμπαν είναι στο όλο και επίσης στα μέρη αυτού του όλου, τότε πως έρχεσαι εσύ και δεν επιτρέπεις να είναι στα μέρη των μερών;»
Η θεωρία του Χάους και σύγχρονοι επιστήμονες, όπως ο Μάντελμπροτ, αναφέρονται σε μια αναλογία μεταξύ μικρόκοσμου και μακρόκοσμου, που υπακούει σε απλούς μαθηματικούς νόμους, τους οποίους μέχρι τώρα αγνοούσαμε. «To DNA σίγουρα δεν μπορεί να προσδιορίσει τον τεράστιο αριθμό των διάφορων βρόγχων ή κυψελίδων, αλλά μπορεί να προσδιορίσει μια επαναλαμβανόμενη διαδικασία διακλαδώσεων και ανάπτυξης».
Το «ολογραφικό» μοντέλο του σύμπαντος εκφράζει τη μυστικιστική αντίληψη για το Όλο που βρίσκεται μέσα στο μέρος και αντίστροφα. Οι υποατομικές μονάδες της ύλης λειτουργούν, απ’ ότι φαίνεται, σαν ολογράμματα, τα οποία όσο κι αν τα τεμαχίζουμε, συνεχίζουν να έχουν την αρχική εικόνα που είχε ολόκληρο το ολόγραμμα μέσα σε κάθε κομμάτι. «Αν η ύλη και η συνείδηση είναι τύποι βαρυτικών πεδίων, τότε μοιάζουν με διαφορετικούς κυματισμούς στην ίδια λίμνη. Το σύμπαν μοιάζει με ολογραφική πλάκα. Ένα πετραδάκι που πέφτει μέσα στη λίμνη σε οποιοδήποτε σημείο, επηρεάζει ολόκληρη τη λίμνη.»
Έτσι, ακόμα κι αν παραβλέψουμε την παρόμοια μορφή ανάμεσα σ’ ένα άτομο κι ένα ηλιακό σύστημα, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι ερχόμαστε αντιμέτωποι με «παράδοξα», όπως π.χ. το γεγονός ότι η ανθρώπινη καρδιά έχει κλίση 23ο, όσο και η κλίση του άξονα της Γης!
Οι μαθηματικές αναλογίες ή Νόμοι πάνω στους οποίους βασίζεται η δημιουργία ολόκληρου του Σύμπαντος, εκφράζονται και στον ίδιο τον άνθρωπο. Πανάρχαιες δοξασίες, μυητικές γνώσεις και διδασκαλίες μεγάλων σοφών, μας αποκαλύπτουν μια τετραπλή όψη της εκδηλωμένης φύσης, που συμβολίζεται με τα 4 αρχετυπικά Στοιχεία: Γη – Νερό – Αέρας – Φωτιά. Στους ίδιους δρόμους βρίσκουμε την αντίληψη και για την τετραπλή όψη της θνητής φύσης του ανθρώπου, που εκφράζεται μέσα από ένα φυσικό σώμα (Γη), ένα ενεργειακό ζωτικό πεδίο (Νερό), έναν ψυχισμό (Αέρας) και μια νοητική λειτουργία (Φωτιά). Αυτά συσχετίζονται και με τα 4 βασίλεια, Ορυκτά, Φυτά, Ζώα και Ανθρώπους, καθώς και με τις 4 κατευθύνσεις του ορίζοντα (Βοράς, Νότος, Ανατολή, Δύση) τις 4 εποχές, τις 4 φάσεις της Σελήνης (Γέμιση, Πανσέληνος, Χάση, Νέα Σελήνη) κλπ.
Αλλά αν θέλουμε να κατανοήσουμε τον άνθρωπο στην ολότητά του, πρέπει συμπεριλάβουμε σ’ αυτόν και την αιώνια Ψυχή του, την Πνευματική του υπόσταση. Αυτή αναλύεται σε μια Ιερή Τριάδα ανάλογη με αυτήν πολλών θρησκειών και εκφράζεται ως Βούληση-Αγάπη-Διάνοια. Έτσι, ο τετραπλός φυσικός άνθρωπος μετατρέπεται σε επταπλό μέσα από τον οποίο εκφράζονται οι 7 αρχές του Σύμπαντος, όπως περιγράφονται στην Ερμητική διδασκαλία του Κυμβαλείου:
- Η αρχή της Νοητικότητας
- Η αρχή της Αναλογίας
- Η αρχή της Δόνησης
- Η αρχή της Πολικότητας
- Η αρχή του Ρυθμού
- Η αρχή της Αιτίας και του Αποτελέσματος
- Η αρχή του Γένους
Μέσα από τον επταπλό άνθρωπο εκφράζονται και όλες οι «επτάδες» του σύμπαντος, όπως τα 7 βασικά χρώματα του ουράνιου τόξου, οι 7 βασικές νότες της μουσικής, οι 7 κύριοι πλανήτες (όπως θεωρούνται στην αστρολογία), οι 7 βασικές διαιρέσεις του χρόνου μέσω της εβδομάδας.
Επιπλέον ο άνθρωπος εκφράζει την επταδικότητα και με την ίδια του τη φυσική κατασκευή (7 κύρια μέρη του σώματος, 7 κύρια όργανα, 7 τρύπες στο κεφάλι). Δημιουργεί δε συλλογικά ως ανθρωπότητα επτάδες άξιες θαυμασμού, όπως είναι τα 7 θαύματα του κόσμου, οι 7 σοφοί, ενώ στο χριστιανισμό προσπαθεί να επικοινωνήσει με το θείο μέσω των 7 μυστηρίων.
Κι αν δεχτούμε ότι ο άνθρωπος είναι μια ολότητα, της οποίας εκφράζει μόνο όψεις, τότε παρατηρούμε ομάδες 12 βασικών ανθρώπινων τύπων (12 ζώδια), οι οποίες αποτελούν και όψεις ολόκληρου του σύμπαντος, αφού μέσα από τον αριθμό αυτό εκφράζονται αρχές πολύ υψηλότερες από αυτές του ανθρώπου. Στο 12 περιλαμβάνονται οι αρχές του 3 και του 4 σε δυναμική σχέση πολλαπλασιασμού: οι 4 φύσεις της ύλης σε σχέση με τις 3 αρχές του κόσμου (Υπερβολή – Αδράνεια – Μεταβλητότητα ή Ισορροπία).
Εκτός από την Αστρολογία συναντάμε το 12 στους μήνες του χρόνου, στις φυλές του Ισραήλ, στους μαθητές του Χριστού, στους άθλους του Ηρακλή, στους θεούς του Ολύμπου και σε πολλά άλλα. Η σοφία αυτή δεν είναι κρυμμένη από μας. Ο Σωκράτης διακήρυττε ότι η γνώση είναι μέσα μας και ο Καρλ Γιούγκ υποστήριξε ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν πρόσβαση στο «Συλλογικό Ασυνείδητο», το μέρος του Εαυτού μας στο οποίο ενυπάρχουν σε αρχετυπική μορφή όλοι οι Νόμοι του Σύμπαντος και του Ανθρώπου.
Οι Νόμοι αυτοί εκφράζονται με σύμβολα όπως το δέντρο, το φίδι, ο ήλιος, η σελήνη, ή μύθους ηλιακούς και σεληνιακούς με ήρωες και αντιήρωες, με δράκους, νάνους, ιππότες και πριγκίπισσες. Έχοντας πρόσβαση στο κόσμο τους, συντονιζόμαστε με τον Αρχετυπικό Άνθρωπο και μπορούμε να βιώσουμε την ενότητα, την πολλαπλότητα, τις αρχές, τους νόμους και το σκοπό του Σύμπαντος και του Ανθρώπου και να κατακτήσουμε τη Σοφία.