«Ευλογημένος να είσαι, αν τοποθετώντας τις πέτρες μπορείς να τις στεριώσεις με γέλιο»
Μορύα
Το χαμόγελο, η χαρά, το γέλιο στο μυαλό και στην καρδιά μας είναι αποτυπωμένα ως οι κύριες εκφράσεις της ευτυχίας. Όταν γελά κάποιος, είναι ευτυχισμένος, και όταν είναι ευτυχισμένος, γελά. Τι μας κάνει να θεωρούμε ένα παιδί ευτυχισμένο σε σχέση μ’ έναν ενήλικα, αν όχι το αβίαστο γέλιο του, που συνοδεύεται από την ακόρεστη δίψα του να μαθαίνει και τη συνεχή διάθεσή του να παίζει;
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες στατιστικές μελέτες πάνω στο θέμα, ένα εξάχρονο παιδί γελά κατά μέσο όρο 300 φορές την ημέρα, ενώ ένας ενήλικας 15. Παλαιότερες στατιστικές έδειχναν μια αναλογία 40 με 18.
Την αλματώδη πτώση της χαράς στο σύγχρονο κόσμο έρχεται να επισφραγίσει μια έρευνα του Γερμανού ψυχολόγου Dr. Michael Titze, ο οποίος λέει ότι στη δεκαετία του ‘50 οι ενήλικες γελούσαν κατά μέσο όρο 18 λεπτά την ημέρα ενώ σήμερα γελούν 4-6 λεπτά την ημέρα.
Ξεκάθαρο το μήνυμα. Ένας κόσμος κουρασμένος, που γερνά γρήγορα, αφύσικα γρήγορα. Ένας κόσμος που δεν θυμάται τα σοφά λόγια του Rritchard: «Δεν σταματάς να γελάς, επειδή γερνάς. Γερνάς, επειδή σταματά να γελάς».
Και ποια είναι η λύση; Μας τη δίνει ο αγαπημένος όλων μας Γιάννης Ρίτσος με απλό και απέριττο τρόπο «Γέλα, καρδιά μου, γέλα. Βρες χρόνο να γελάς, αυτό είναι η μουσική της Ψυχής».
Αν μελετήσουμε την ιστορία της ανθρωπότητας, θα δούμε ότι έχει δοθεί πολύ μεγαλύτερη σημασία σ’ αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ανθρώπου, το γέλιο, απ’ όσο νομίζουμε.
Οι Ινδιάνοι Ναβάχο τελούσαν και τελούν ακόμη στην παράδοσή τους μια μεγάλη γιορτή για το πρώτο γέλιο του νεογέννητου παιδιού, καθώς το θεωρούν ένα ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός, το οποίο σφραγίζει τη δύναμη της ζωής.
Στην αρχαία Ελλάδα, και ειδικά στη Θεσσαλία και στη Σπάρτη, υπήρχαν οι ναοί του Γέλωτα (παιδί της θεάς Αφροδίτης, όπως ο Πόθος και η Ηδονή), καθώς θεωρούσαν ότι το γέλιο ενίσχυε την ψυχική και πνευματική δύναμη των ανθρώπων, την υγεία και την αρμονία.
Ο Αριστοτέλης θεωρούσε το γέλιο ανθρώπινο προνόμιο, το οποίο επέφερε ένα είδος ψυχικής κάθαρσης, ψυχικού εξαγνισμού με ανώδυνο τρόπο. Σήμερα έχουμε ανακαλύψει ότι ναι μεν το γέλιο δεν είναι μόνο ανθρώπινο προνόμιο (γελάνε οι πίθηκοι και τα τρωκτικά), αλλά παραμένει ως τέτοιο εξαιτίας της δυνατότητας του ανθρώπου να μπορεί να ξεχωρίσει και να χρησιμοποιήσει το γέλιο του με 18 τουλάχιστον διαφορετικούς τρόπους
Ο Ιπποκράτης, αιώνες πριν, πίστευε στη θεραπευτική αξία του γέλιου και τη χρησιμοποιούσε. Αυτή η πεποίθηση χάθηκε με τα χρόνια, αλλά στην εποχή μας βλέπουμε να ξαναγεννιέται ως μέθοδος θεραπείας για τη φυσική και ψυχολογική ισορροπία. Σήμερα λειτουργούν «κλαμπ γέλιου», όπου οι άνθρωποι μαθαίνουν να γελάνε ξανά και να βλέπουν τη ζωή πιο αισιόδοξα, με εντυπωσιακά μερικές φορές αποτελέσματα, ακόμη και στον τομέα της υγείας.
Ο Πυθαγόρας έδινε ιδιαίτερη σημασία στον τρόπο που γελούσαν οι υποψήφιοι μαθητές του. Ήταν ένα από τα κριτήριά του για την είσοδό τους στη Σχολή.
Μέσα στην ιστορία υπήρξε ως μαντική τέχνη η «Γελωτομαντεία», όπου οι μαντείες τελούνταν με βάση το γέλιο και τις χροιές του.
Ο Δημόκριτος ήταν γνωστός ως «ο φιλόσοφος που γελά» και συνέδεε το γέλιο με «το κωμικό της ανθρώπινης φύσης και ζωής». Παρομοίαζε τους ανθρώπους με κόκκους άμμου στη ακτή του απείρου και γελούσε με την ιδέα που είχαν για τον εαυτό τους και τις ασχολίες τους σε σχέση με την πραγματική τους θέση μέσα στο Σύμπαν.
Ο αυτοσαρκασμός είναι κι αυτή μια μέθοδος του ανθρώπου ν’ απαλύνει τις καταστάσεις και να δίνει μια άλλη προοπτική στα πράγματα. Με μια χιουμοριστική προοπτική βλέπει κανείς τις καταστάσεις πιο ρεαλιστικά και λιγότερο απειλητικά. Δημιουργεί επίσης μια ψυχολογική απόσταση και γίνεται πιο αντικειμενικός.
Πολλοί ψυχολόγοι σήμερα συμβουλεύουν να μοιραστούμε τις στιγμές που μας ντροπιάζουν και να αυτοσαρκαστούμε. Έτσι προετοιμαζόμαστε πιο σωστά, γιατί η ζωή έχει διδακτικό χαρακτήρα, και είναι καλύτερα, όπως λέει και ο Maxwell, «να γελάσεις πρώτα εσύ με τον εαυτό σου, πριν το κάνουν οι άλλοι».
Ας σκεφτούμε λογικά. Όποιος μπορεί να γελάσει με μια κατάσταση, μπορεί και να την ξεπεράσει!
Σύμφωνα με τον Roger Pins βασικοί παράγοντες, για να προχωρήσει κανείς στο δρόμο της εσωτερικής εξέλιξης και μαθητείας, είναι η ευτυχία η ευθυμία, η ισορροπία και η χαρά. Μ’ αυτά τα στοιχεία θα αντιμετωπίσουμε τις αντιξοότητες της εσωτερικής πορείας. Η χαρά, η ευθυμία και η ευτυχία εμπλουτίζουν την εσωτερική μας ζωή με θετική ενέργεια και δημιουργούν μια ενεργειακή ασπίδα προστασίας πολύ ισχυρή. Αυτή η ασπίδα, λέει ο Pins, είναι η καλύτερη και βασικότερη που μπορεί να αποκτήσει ένας μαθητής, αλλά ακόμη κι ένας μυημένος, απέναντι στο εξαιρετικά αρνητικό περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί σήμερα. Το γέλιο και η χαρά.
Με τον ίδιο τρόπο, το γέλιο βελτιώνει την υγεία και την επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων. Για παράδειγμα χαλαρώνει το σώμα, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, απελευθερώνει τις ενδορφίνες, οι οποίες ονομάζονται και φυσικό όπιο του οργανισμού που μειώνουν τις ορμόνες του στρες, και προστατεύει την καρδιά. Επίσης μας βοηθάει ψυχολογικά προσφέροντάς μας χαρά και όρεξη για ζωή. Μας ανακουφίζει από φόβους και άγχη και βελτιώνει τη διάθεση. Μας εντάσσει καλύτερα στην κοινωνία, γιατί ενισχύει τις σχέσεις, προσελκύει τους άλλους, μας εξανθρωπίζει. Ενισχύει την ομαδική εργασία και βοηθά ιδιαίτερα στην εκτόνωση των συγκρούσεων.
Εν κατακλείδι, μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες της ζωής και να έχουμε μια προοπτική ανάπτυξης και προόδου. Όπως είπε και ο Καντ: «Οι δυσκολίες της ζωής αντιμετωπίζονται με 3 τρόπους την Ελπίδα, το Όνειρο και το Χιούμορ»
«Δεν θα άλλαζα ποτέ το γέλιο της καρδιάς μου μ’ όλα τα πλούτη του κόσμου.
Ούτε θα ήμουν ικανοποιημένος με το ν’ αλλάζω τα δάκρυά μου,
τα δάκρυα της αγωνίας μου με γαλήνη.
Φλογερή μου ελπίδα είναι ότι όλη μου η ζωή σ’ αυτή τη γη θ’ αποτελείται από δάκρυα και γέλιο.
Δάκρυα που μου εξαγνίζουν την καρδιά μου και μού αποκαλύπτουν το μυστικό και το μυστήριο της ζωής.
Γέλιο που με φέρνει πιο κοντά στους συνανθρώπους μου
Δάκρυα που με κάνουν να αισθάνομαι τους πονεμένους.
Γέλιο που συμβολίζει τη χαρά και την ίδια μου την ύπαρξη»
Χαλίλ Γκιμπράν: «Δάκρυα και Γέλιο»
Βιβλιογραφία
- «Δάκρυ και χαμόγελο» Χαλίλ Γκιμπραν Εκδ. Ιάμβλιχος 2008
- «Σύγχρονες επιστολές δασκάλων σοφίας Μέρος Ε» Roger de Pins Εκδ. «Ψυχή του κόσμου»
- «Γέλιο» από το Περιοδικό «Φιλοσοφική λίθος» |Τεύχος 148
- «Ημερολόγιο καθημερινής σοφίας» Εκδόσεις ΝΑ
- http://laughter-yoga.gr/ly/live-laugh-love/
- http://www.clickatlife.gr/euzoia/story/15591
- http://antistres-roi.blogspot.gr/2011/09/blog-post.html
- http://psycho–blog.blogspot.gr/2013/06/blog-post_7.html
Από το ίδιο Τεύχος
Περισσότερα Άρθρα ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ
Σχετικά Άρθρα
5 Οκτωβρίου, 2024 / ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ