Η 7η Τέχνη (Τέυχος 162)

Ζωή και Θάνατος. Το αιώνιο δίπολο σαφώς και δεν θα μπορούσε να λείπει από την κινηματογραφική θεματολογία. Και δεν αναφερόμαστε φυσικά στη χρήση μιας γέννησης ή ενός θανάτου (ή περισσότερων) για λόγους δράματος, αλλά για μία μελέτη πάνω στη μεταφυσική άποψη του ζητήματος.

Στο What Dreams May Come βλέπουμε μία ιστορία αγάπης πριν και μετά το θάνατο. Έναν περίπου χρόνο μετά τον θάνατο των παιδιών του, ο Chris πεθαίνει και ο ίδιος σε τροχαίο ατύχημα. Αφού μένει στη γη για ένα διάστημα σαν πνεύμα, ξυπνάει στον παράδεισο, ένα μέρος το οποίο μπορεί να διαμορφώσει με τη φαντασία του. Μαθαίνοντας όμως ότι η Annie, η αγαπημένη του σύζυγος, μην μπορώντας να αντέξει άλλο, αυτοκτόνησε, αποφασίζει να κατέβει στην κόλαση για να την ξαναβρεί. Η ιστορία βέβαια περνάει σε δεύτερη μοίρα μπροστά στην οπτική πανδαισία της αναπαράστασης του επέκεινα. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Richard Matheson, συγγραφέας του βιβλίου στο οποίο βασίστηκε η ταινία, ερεύνησε και χρησιμοποίησε πραγματικές δοξασίες για να περιγράψει τον κόσμο που υπάρχει μετά το θάνατο.

Στο ίδιο μοτίβο κινείται και το The Lovely Bones. Η 14χρονη Susie Salmon ζει στη Philadelphia των αρχών της δεκαετίας του ’70, μέχρι που πέφτει θύμα δολοφονίας. Καθώς δεν έχει βρεθεί ούτε το πτώμα ούτε ο δράστης, η ψυχή της δεν μπορεί να βρει γαλήνη κι έτσι παραμένει παγιδευμένη σε ένα ονειρικό υπερπέραν. Από εκεί παρατηρεί –και μας αφηγείται- την ιστορία της οικογένειάς της αλλά και του δολοφόνου της.

Το Cloud Atlas, βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του David Mitchell, μας παρουσιάζει τις ιστορίες έξι προσώπων σε έξι διαφορετικές χρονικές περιόδους, από τον 19^ο αιώνα έως ένα μετα-αποκαλυπτικό μέλλον. Οι ιστορίες μας αποκαλύπτονται με τμηματικό, μη γραμμικό τρόπο, πλεκόμενα μεταξύ τους, όπως τα κομμάτια ενός παζλ ή τα νήματα ενός υφαντού, σχηματίζοντας μια μεγαλύτερη εικόνα. Η παρουσία των ίδιων ηθοποιών σε διαφορετικούς ρόλους ανά εποχή δεν μπορεί παρά να μας φέρει στο νου τη θεωρία της μετενσάρκωσης, αλλά πέρα απ΄αυτό βλέπουμε πώς η ζωή και ο θάνατος ενός ατόμου μπορεί να επηρρεάσει με καθοριστικό τρόπο όχι μόνο το άμεσο περιβάλλον του, αλλά και τις γενιές που θα ακολουθήσουν, επειδή, πραγματικά, όλα συνδέονται.

Τέλος στο αριστουργηματικό The Seventh Seal παρακολουθούμε το ταξίδι του Antonius Block ενός ιππότη που μαζί με τον ιπποκόμο του, επιστρέφει στο κάστρο του στη Σουηδία ύστερα από 10 χρόνια. Στον δρόμο τον επισκέπτεται ο Θάνατος και τον πληροφορεί ότι ήρθε το τέλος του. Ο ιππότης τον προκαλεί σε μία παρτίδα σκακιού. Αν ο ιππότης κερδίσει, ο Θάνατος θα τον αφήσει να ζήσει. Αν όχι, ο ιππότης θα τον ακολουθήσει. Κατά την διάρκεια του παιχνιδιού, που διακόπτεται ανά διαστήματα καθώς ο ιππότης συνεχίζει το ταξίδι του και ο Θάνατος αποσύρεται γιατί πρέπει να οδηγήσει θύματα της πανώλης που μαστίζει τη χώρα στον άλλο κόσμο, ο ιππότης ζητάει από τον Θάνατο απαντήσεις στα υπαρξιακά του ερωτήματα. Μέσα από το ταξίδι του ιππότη βλέπουμε να ξετυλίγεται συμβολικά αυτό που έχει χαρακτηριστεί ως “το ανθρώπινο δράμα”: η αναζήτηση του νοήματος της ζωής μέσα σε έναν μυστηριώδη και χαοτικό κόσμο, η αγωνία του γιατί της ύπαρξης και το αναπόφευκτο του θανάτου. Στο τέλος, αυτός που θα πρέπει να δώσει απάντηση είναι ίδιος μας ο εαυτός.

Συγγραφέας: Γακηλάζος Δημήτρης