Θεωρούμε εσωτερικό αυτό που αποτελεί τον πυρήνα ή την απόκρυφη καρδιά των όντων και των πραγμάτων. Είναι η ρίζα, η αιτία, το «γιατί» τους. Είναι αυτό που δεν είναι κρυμμένο, βρίσκεται μπρος στα μάτια, καλύπτεται όμως από ένα κάλυμμα ή πέπλο και η άγνοια των παρατηρητών, καθώς και η υλιστική επιπολαιότητα τους, τους κάνει τους κάνει να αρνούνται όλα όσα οι στενές και χωρίς πνευματικό ύψος αντιλήψεις τους τούς εμποδίζουν να βλέπουν, τυφλώνοντας τους με προκαταλήψεις και λανθασμένες πληροφορίες.
Αν διαλέγαμε μια παρομοίωση, το «εσωτερικό» θα ήταν η λάμα του σπαθιού, γνωστή και ορατή μόνο σ’ εκείνους που τολμούν να το βγάλουν από τη θήκη του και να το χειριστούν. Ενώ αντίθετα, η θήκη είναι το μόνο φανερό πράγμα γι’ αυτόν που δεν γνωρίζει τη φύση του όπλου και είναι προσκολλημένος στα επιφανειακά στολίδια αντί για τα λαμπερά και στέρεα βάθη, που είναι επικίνδυνα γι’ αυτούς που δεν έχουν διδαχθεί τη χρήση τους και τη σημασία τους. Έτσι, το εξωτερικό δεν θα ήταν, με κανέναν τρόπο, η αντίθεση του εσωτερικού, αλλά το κουτί, η θήκη ή το δοχείο του, που βρίσκεται με φυσικό τρόπο συσχετισμένο με το περιεχόμενο ή ουσία του.
Η φύση είναι λειτουργικά μία. Και όποιος χωρίζει βίαια το εσωτερικό από το εξωτερικό, κόβει τη ζωή, διασκορπίζοντας την και σκοτώνοντας κάθε τι που η ζωή εμψυχώνει. Είναι ασυνείδητος, διανοητικός φονιάς του πραγματικού.
Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν μυστικά πράγματα;
Ναι, υπάρχουν, αλλά μονάχα γι’ αυτούς που τα αγνοούν και όχι επειδή αποτελούν αιώνια αινίγματα.
Η δική μας δυνατότητα γνώσης, αντίληψης και βίωσης δεν είναι μόνο για τα μυστηριώδη πράγματα, αλλά σε μεγαλύτερο ακόμα βαθμό για το μέγεθος της δικής μας ικανότητας. Την ίδια ποσότητα νερού βγάζει το κουταλάκι από ένα μικρό ποτήρι, όσο και από τη θάλασσα. Είναι άσκοπο το να προσπαθήσει κανείς να βγάλει περισσότερο «νερό» από αυτό που το κουταλάκι-συνείδηση του μπορεί να δεχθεί. Το μόνο πρακτικό γι’ αυτόν που πραγματικά θέλει να προχωρήσει στην ατραπό της πνευματικότητας, δηλαδή του πραγματικού εσωτερισμού, δεν είναι το να επιτεθεί στην κλειστή πόρτα, αλλά να ξέρει πώς να φτιάξει το κλειδί που θα την ανοίξει. Και αυτό το κλειδί, όπως το αναπαρίσταναν σοφά οι αρχαίοι Αιγύπτιοι με το Άνκ ή Κλειδί της Ζωής, είναι ο ίδιος ο άνθρωπος.
Αν ένας άνθρωπος είναι φανατικός και θολωμένος από παιδαριώδεις αντιλήψεις, θα σταματάει σε κάθε βήμα του μπροστά στα «εξωτερικά». Θα κάνει μια «μανιχαϊστική» διαίρεση της ζωής, μεταξύ του εσωτερικού (αυτού δηλαδή που αγνοεί) και του εξωτερικού (αυτού που γνωρίζει). Θα αποδώσει στην ιερή επιστήμη μια πρωτόγονη και λανθασμένη έννοια, υπερφορτωμένη με προλήψεις και φόβους. Και θα αναζητήσει από επικίνδυνα και στριφτά μονοπατάκια ν’ ανέβει σε μια κορυφή που πάντα θα του ξεφεύγει και θα τον κάνει να αναλώσει την ύπαρξή του βαδίζοντας με πίεση, κάτω από το βάρος των φαντασιώσεων του, που μπορεί να τον γκρεμίσουν στις αβύσσους της τρέλας, του εγωισμού και της φυσικής και ηθικής αθλιότητας.
Υπάρχουν λοιπόν κίνδυνοι στον εσωτερισμό;
Ναι, αλλά όπως οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν σ’ ένα αμάξι που δεν ξέρεις να το οδηγείς, σε μια Βίβλο που δεν ξέρεις να τη διαβάζεις, σε μια Μπαγκαβάτ Γκίτα που δεν ερμηνεύεις σωστά, σε ένα όπλο στα χέρια ενός παιδιού ή σε ένα φάρμακο που δεν χρησιμοποιείται σωστά.
Το νερό είναι απαραίτητο για τη ζωή μας, αλλά πνίγει και σκοτώνει αυτόν που βουτάει μέσα του και το ρουφάει από τη μύτη.
Γι’ αυτό έχουμε βάλει εντός εισαγωγικών στον τίτλο του άρθρου τη λέξη «εσωτερισμός». Επειδή αυτό που εννοούν πολλοί άνθρωποι μ’ αυτήν τη λέξη δεν είναι παρά μια τραχιά απομίμηση του εσωτερισμού, μια επικίνδυνη και τρελή φάρσα.
Δυστυχώς, τα ειδικά χαρακτηριστικά της ιστορικής μας στιγμής, των αλλαγών και της εκμετάλλευσης, έχουν γεννήσει μια ποικίλη λογοτεχνία «εσωτερίστικης φαντασίας», που δεν έχει καμιά σχέση με τον αληθινό, φιλοσοφικό εσωτερισμό ή την εσωτερική φιλοσοφία, με την πραγματική αναζήτηση των ριζών του δένδρου της ζωής.
Να τους! Δεν περνάει μέρα χωρίς να βγει κάποια νέα έκδοση ή «Σχολή» που φουσκώνει τα μυαλά των απερίσκεπτων με μεθόδους για να σηκώσουν κουνταλίνι μέσα από περίεργες και εξωτικές σεξουαλικές σχέσεις, το πώς να φτάσουν στη νιρβάνα τρώγοντας φασόλια, πώς να πάνε βόλτα μ’ ένα UFO ή πώς να γνωρίσουν τους δάσκαλους σοφίας, σαν να ήταν τα φιλαράκια του καφενείου.
Μια ολόκληρη «εσωτερίστικη» ζωολογία μουγκανίζει τις ψευδογνώσεις της, γαβγίζει τις τρελές πίστεις της και γεμίζει με ορνιθοσκαλίσματα κάθε μνημείο που μας κληροδότησαν οι αρχαίοι μας πρόγονοι, αποδίδοντας την κατασκευή π.χ. της μεγάλης πυραμίδας στους εξωγήινους ή ισχυριζόμενοι ότι η «ιεραρχία» (άραγε έχουν αυτοί οι καημένοι έστω και την ελάχιστη ιδέα για ποιους μιλούν;) μετακόμισε από το Θιβέτ στις Άνδεις ή από την Καλιφόρνια στην Ιβίκη.
Όλος ο κόσμος κάνει ωροσκόπια, νομίζει ότι ξέρει αλχημεία, διαβάζει τις γραμμές των χεριών, επικαλείται τα πνεύματα, συστήνει βότανα και οι «μυήσεις» έρχονται ταχυδρομικώς σε ανοικτό φάκελο για έντυπα, αφού προκαταβλήθηκαν λίγα δολάρια.
Μαζεύονται οι εκμεταλλευτές μαζί με τους εκμεταλλευόμενους και το άθροισμα των όσων αγνοούν το ονομάζουν «εσωτερική γνώση». Αρκεί να πιστέψουν πολλοί ένα πράγμα για να γίνει αυτό βεβαιότητα, δόγμα. Αφού η δημοκρατία είναι της μόδας, εφαρμόζεται και σ’ αυτό το έδαφος. Έχει γίνει τόση πλύση εγκεφάλου στον κόσμο, που αν οι πολλοί ισχυρίζονται κάτι, αυτοί έχουν προτεραιότητα έναντι οποιασδήποτε μειοψηφίας.
Από μια γωνία της ιστορίας, ο Σωκράτης ισχυρίζεται, μέσα στα έργα του Πλάτωνα, ότι ακόμα κι αν όλοι οι άνθρωποι τυφλώνονταν, το φως θα εξακολουθούσε να υπάρχει και τα δένδρα θα ήταν πράσινα. Αλλά αυτός, ήδη στην εποχή του, αναγκάστηκε να πιει μια κούπα κώνειο, γιατί δεν συμφωνούσε με την εφήμερη πλειοψηφία, που κυβερνούσε τότε την Αθήνα. Η ανθρώπινη ανοησία δεν είναι νέα… Αυτοί που είναι νέοι είναι οι ανόητοι.
Η μαύρη παλίρροια αυτής της φανατισμένης μη-πληροφόρησης αγγίζει όλες τις παραλίες των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Εξαπλώνεται. Είναι επικίνδυνη.
Κοίταξε λοιπόν τους αγαθούς ειρηνιστές, που πιστεύουν ότι είναι εμπνευσμένοι από κάποιο διδάσκαλο σοφίας για να διαδηλώσουν εναντίον του ΝΑΤΟ, αλλά όχι κατά της συνθήκης της Βαρσοβίας.
Η «Φωτεινή Ατραπός», στο Περού, δεν εμπνεύστηκε μόνο από τους στίχους του μαρξιστή ποιητή Μαριετέγκι, αλλά και από μια «εσωτερική αίρεση», που ζούσε στα ψηλά βουνά για να κάνει «Κουμπαμέλας» και που κυριαρχήθηκε από τους ολότελα μη- εσωτεριστές πράκτορες του Φιντέλ Κάστρο. Σήμερα σκοτώνουν γυναίκες, γέροντες και παιδιά.
Και μήπως πολλά από τα πολιτικά κόμματα που βασανίζουν τους λαούς με τους πολλαπλασιαζόμενους φόρους και με το «ξύλο», δεν στηρίζονται σε εξαφανισμένους «εσωτεριστές» ηγέτες, που τα λόγια τους αναλαμβάνουν να τα ερμηνεύσουν τα «μέντιουμ» που τους κυβερνούν;
Μήπως δεν συσχετίζεται η αποβλακωτική κατανάλωση ναρκωτικών με την απόκτηση «υπερφυσικών εμπειριών»;
Τι σχέση έχει ο αληθινός εσωτεριστής με όλα αυτά τα σκουπίδια; Καμία. Όμως παντού ξεπηδούν αιρέσεις και ομάδες λίγο-πολύ μυστικές, που οχυρωμένες στην παραλυτική γοργόνα των λόγων τους, δημιουργούν όλο και περισσότερα θύματα.
Μπρος στις παρανοϊκές εκδηλώσεις μαζοποίησης, πρέπει να αναρωτηθούμε: Τι συμβαίνει; Γιατί τόση τρέλα και παραβίαση των στοιχειωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων; Πώς κατορθώνουν να παραμορφώνουν την πραγματικότητα, ν’ αντιστρέφουν την ιστορία, ν’ απειλούν κάθε άνθρωπο με καλή διάθεση, που θέλει να μάθει κάτι περισσότερο για τη ζωή και το θάνατο;
Η απάντηση είναι απλή, αλλά τρομερή.
Ζούμε στους τελευταίους χρόνους μιας πολιτιστικής μορφής που καταγκρεμίζεται πάνω στις δικές τις βάσεις, τις θάβει και τις αγνοεί.
Είναι ολοφάνερη η άφιξη ενός καινούριου Μεσαίωνα.
Και όπως σ’ ένα μεγάλο σεισμό, όλα όσα είναι ψηλά τείνουν να πέσουν κυλώντας στα πόδια των συγχυσμένων ανθρώπων, που τα κομματιάζουν και σκαλίζουν στις πρώην όμορφες μορφές τους τα δικά τους ειδώλια και τέρατα, που πηγάζουν από τους τρόμους της. Και ύστερα τα λατρεύουν, ώσπου να συντριβούν από νέους ογκόλιθους που γκρεμίζονται από ψηλά.
Όταν οι βάρβαροι μπήκαν στη Ρώμη, χρησιμοποίησαν τα μαρμάρινα αγάλματα που κορύφωναν το μαυσωλείο του Αδριανού, σαν βλήματα αυτοσχέδιων καταπελτών… αφού τα έκαναν κομμάτια.
Το κενό εξουσίας που προκαλείται από την πτώση των διηνεκών αξιών έχει επιτρέψει την είσοδο σε εξωτικές πίστεις που πρεσβεύονται από φανατισμένους ανθρώπους. Ο φόβος τους ανοίγει το δρόμο, η άγνοια καλωσορίζει τα βήματα τους. Η νανοκρατία ανυψώνει τους παλιάτσους στον αέρα και τους κηρύσσει «απεσταλμένους», «Γκουρού», «δασκάλους». Και βέβαια, ανάλογες με τους εκπροσώπους θα είναι και οι διδασκαλίες.
Αλλά δεν θα κερδίσουμε τίποτα κάνοντας μια απλή σκιαγράφηση του καταλόγου των συμφορών μας. Δεν πρέπει να είμαστε προάγγελοι καταστροφών. Πρέπει να ανυψώσουμε την ελπίδα και την προσπάθεια μας, σαν ένα παλιό και ανανεωμένο λάβαρο που θα σώσει τον άνθρωπο από τη μάζα της απάνθρωπης λάσπης, την αδράνεια, τη μοιρολατρική και αισθησιακή, που αποδυναμώνει την ψυχή.
Υπάρχει ένας αληθινός εσωτερισμός, φιλοσοφικός και ανθρωπιστικός, με πίστη στο θεό και σε όλα τα ορατά και αόρατα πλάσματά του.
Υπάρχει μια Ακρό-πολη, μια πνευματική αριστο-κρατία, στην οποία έχουν δικαίωμα εισόδου όλοι εκείνοι που, ξεχνώντας τις διαφορές, προσπαθούν να βοηθήσουν τα αδέλφια τους να βγουν από το βούρκο. Όχι μόνο με όμορφα λόγια, άλλα δίνοντας τους το χέρι, χωρίς να τους νοιάζει από πού έρχονται, αλλά προς τα πού θέλουν να πάνε, και δείχνοντάς τους καθαρούς και σίγουρους δρόμους.
Κάθε Ντάμα και κάθε Ιππότης, με την πρωταρχική έννοια της λέξης, είναι ηθικά υποχρεωμένοι όχι μόνο να είναι ελεύθεροι, αλλά και να βοηθούν τους άλλους να απελευθερωθούν από τους εγωισμούς τους. Χρειάζεται να εμπνέει κανείς καλές πράξεις, να εργάζεται σκληρά κυριαρχώντας τα δικά του ελαττώματα και να τολμήσει να αντικρίσει τις αβύσσους, στο χείλος των οποίων θα σκύψει για να προσφέρει ένα χέρι βοήθειας σε όσους το χρειάζονται.
Ναι, ο αληθινός εσωτεριστής υπάρχει, υπήρξε και θα υπάρχει. Είναι ο αναζητητής της ουσίας, του αγνού, του υψηλού, του αθάνατου, του ανθρώπου και του θεού. Αναζητά την αλήθεια χωρίς περιττά ρούχα, είναι ο νέος σπόρος ενός νέου ανθρώπου, κληρονόμου των προγόνων του, που δεν παραμορφώνει την παρελθοντική ιστορία, ούτε αυτήν που θα σφυρηλατηθεί στο μέλλον. Είναι το φυσικό στον κόλπο της φύσης.
Ο πραγματικός εσωτεριστής είναι πρώτα απ’ όλα φιλόσοφος. Οι παράλογες πίστεις και οι τρελές υπερηφάνειες βρίσκονται μακριά απ’ αυτόν. Αυτός απλώς ερευνά χωρίς να χάσει την ευγένεια και την κομψότητα του. Πριν γίνει μάγος θέλει να είναι ένας καλός άνθρωπος, γιατί ξέρει ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη μαγεία από αυτήν που προσφέρει η καλοσύνη και γιατί είναι χαρακτηριστικό της εσωτερικής του φύσης το να είναι καλός και αγαθός, ακόμα και αν δεν υπήρχε κάρμα για να τον ανταμείψει.
Αγαπάει το όμορφο και το δίκαιο, αρετές και αξίες που είναι πάντα φανερές γι’ αυτόν που τις αναζητάει με την καρδιά.
Πιστεύει στο θεό, πιστεύει στον εαυτό του, πιστεύει στην ευνοϊκή μοίρα που ο Ύψιστος έχει δώσει σε όλα τα όντα του σύμπαντος, του ορατού και του αόρατου.
Γι’ αυτόν δεν υπάρχουν οι κίνδυνοι του εσωτερισμού.
Γιατί ο αληθινός εσωτερισμός δεν είναι ένας κίνδυνος αλλά μια επιστροφή στη φύση και το θεό. Εσύ τολμάς να επιστρέψεις; Να επιστρέψεις στη χαρά, να επιστρέψεις στην πίστη;
Πέρα από τον σκοτεινό ορίζοντα υψώνεται μια νέα αυγή.
Από το ίδιο Τεύχος
Περισσότερα Άρθρα ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
8 Δεκεμβρίου, 2024 / ΚΟΙΝΩΝΙΑ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
8 Δεκεμβρίου, 2024 / ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ, ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
Σχετικά Άρθρα
8 Δεκεμβρίου, 2024 / ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ