Για την αρχαία Αίγυπτο έχουν γραφτεί πολλά βιβλία, άρθρα και μελέτες, έχουν γίνει πολλά ντοκιμαντέρ και κινηματογραφικές ταινίες. Η συγγραφή ενός άρθρου ακόμα, σημαίνει την επανάληψη όσων έχουν γραφτεί μέχρι τώρα. Σε αυτό το άρθρο θα γίνει μια προσπάθεια σύνθεσης των σημαντικότερων στοιχείων του αρχαίου Αιγυπτιακού πολιτισμού, έτσι ώστε να φανερωθεί το Μυστήριο, η Ομορφιά, η Μεταφυσική και ο Πολιτισμός αυτής της πανάρχαιας χώρας.
Σύμφωνα με τον Αιγύπτιο ιστορικό του 3ου αιώνα π.Χ., Μανέθωνα, οι Φαραωνικές δυναστείες ξεκινάνε το 3200 π.Χ. και φτάνουν μέχρι την τελευταία Πτολεμαϊκή δυναστεία που τελειώνει το 30 μ.Χ., όταν οι Ρωμαίοι ενσωματώνουν την Αίγυπτο στην αυτοκρατορία τους. Η επίσημη επιστήμη βασίζεται σε αυτή την χρονολόγηση και μας παρουσιάζει έναν πολιτισμό που παρέμεινε ζωντανός για 5.000 χρόνια περίπου. Δεν υπάρχουν στοιχεία για κανέναν άλλον πολιτισμό που να έχει διατηρηθεί τόσες χιλιάδες χρόνια.
Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν Αίγυπτο την αρχαία χώρα της ΚΕΜ, λέξη που σημαίνει μυστήριο και αίνιγμα.
Μετά από 1.700 χρόνια έρχεται ο Ναπολέων για να ανακαλύψει αυτόν τον αρχαίο πολιτισμό της Αιγύπτου και να δώσει μια τέτοια ώθηση, που οδήγησε στο να ασχολούνται σήμερα εκατοντάδες επιστήμονες με αυτόν τον αρχαίο πολιτισμό.
Για πολλούς σύγχρονους ερευνητές, οι παραδόσεις των αιγυπτιακών πηγών μιλάνε για μία προ-δυναστική Αίγυπτο, πριν από τον Μένες, που βυθίζεται στον χρόνο περισσότερο από 70.000 χρόνια. Σύμφωνα με αυτές τις παραδόσεις, πριν από τις φαραωνικές δυναστείες, τον κατάλογο των οποίων συνέταξε ο Μανέθωνας και μας χρησιμεύει σήμερα σαν οδηγός ερμηνείας του αιγυπτιακού παρελθόντος, υπήρξαν άλλοι κύκλοι που είχαν ταυτιστεί με τους θεολογικούς ζωομορφισμούς του Γερακιού, του Σκορπιού, του Ιχθύ κ.λπ.
Θρησκεία
Μια πολύ βαθιά κοσμοθεωρία, είχε βάλει τους Αιγύπτιους σε επαφή με απόκρυφες πραγματικότητες. Μια από αυτές είναι ότι όλα τα ζωντανά όντα δεν είναι παρά υλικές σκιές αόρατων κι αθάνατων ψυχών, των οποίων οι οικογένειες ή ομάδες διοχετεύονται και προστατεύονται από μεγάλες Κοσμικές Ψυχές, που διοικούν τα πεπρωμένα του σύμπαντος με μυστηριώδη για τον άνθρωπο τρόπο.
Το Αιγυπτιακό θρησκευτικό σύστημα επέτρεπε πολλά σχήματα, τα οποία δρούσαν σε πολλά επίπεδα, επειδή σεβόταν το πλήθος των επιπέδων συνείδησης των ανθρώπων.
Έτσι μπορούσαν να συνυπάρχουν:
- Η πλήρης αφαίρεση, η οποία επέτρεπε την επαφή με τον παγκόσμιο νόμο.
- Ο Μονοθεϊσμός.
- Ο Πολυθεϊσμός ή οι διάφορες επιμέρους πλευρές της ενότητας, με τις οποίες εκφραζόταν η θεότητα.
Αυτή η πραγματικότητα των πολλών θεών είχε τελικό σκοπό να δώσει σε κάθε άτομο τη δυνατότητα να πάρει αυτό που είχε ανάγκη.
Η αιγυπτιακή θρησκεία βασίζεται στην ιδέα του ΚΑ: του πνεύματος – ζωής που δρα μέσω της δημιουργίας και συντηρεί τα κοινά όντα του σύμπαντος. Το Κα είναι η κινητήρια δύναμη του ανθρώπινου όντος, το κέντρο της ζωτικής δύναμης, το οποίο αναβλύζει και εμψυχώνει ό,τι το περιβάλλει. Ο Φαραώ, βυθισμένος στην πηγή του παγκόσμιου Κα, επιφορτίζεται συνεχώς να διαμοιράζει σε όλους τους ανθρώπους ενέργεια και ζωή.
Οι θεοί έχουν χιλιάδες πρόσωπα, κάτι που γίνεται δεκτό ως αναγκαιότητα, γιατί κάθε πρόσωπο έχει κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, που είναι αναντικατάστατο. Είναι προτιμότερο να βλέπει την όψη, την οποία ο ίδιος επιθυμεί να δει, γιατί κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται διαφορετικά τον Θεό.
Ολόκληρη η γη της Αιγύπτου είναι καλυμμένη από ναούς. Κάθε πόλη τιμά ιδιαίτερα μια θεότητα. Η Ηλιούπολη τον Ατούμ Ρα, η Μέμφιδα τον Φθα, η Ερμούπολη τον Θωτ, η Άβυδος τον Όσιρι, οι Θήβες τον Άμμωνα, η Εντφού τον Ώρο, η Φίλε την Ίσιδα, η Δέντερα την Αθώρ.
Σε αυτές τις πόλεις αναπτύχθηκαν λατρείες σε τοπικές θεότητες που, παρόλο που εκφράστηκαν με διαφορετικά σύμβολα, βασίζονταν πάντα στη γνώση μιας Απόλυτης Θεότητας, που είναι η Μία και Άγνωστη Θεότητα, πιο πέρα από τις πολυάριθμες μορφές της.
Στα αιγυπτιακά θρησκευτικά κέντρα βρίσκουμε λοιπόν την εικόνα μιας θείας Εννεάδας, που πηγάζει από το απόλυτο μυστήριο κι εκφράζεται σε εκδηλώσεις κατανοητές από τους ανθρώπους. Τα ονόματα των Εννεάδων διαφέρουν από πόλη σε πόλη, αλλά η Πρώτη Αρχή συμπίπτει πάντα στο αίνιγμα. Ο Εσωτερισμός των Εννεάδων καταλήγει στην εκλαΐκευση μερικών Τριάδων, όπου οι τρεις ρίζες της Θεότητας, δηλαδή Πατέρας, Μητέρα και Υιός, είναι παρούσες.
Τέχνη
Είναι μια τέχνη ρεαλιστική. Το ανθρώπινο ον απεικονίζεται σε μια πραγματικότητα τεσσάρων διαστάσεων, δηλαδή σαν όγκος που αναπτύσσεται στον χρόνο. Ο ρεαλισμός της αιγυπτιακής τέχνης έγκειται σε αυτήν τη σταθερή απόφαση για την ένωση των διαφορετικών όψεων και της δυναμικής ενέργειας που τις συνδέει.
Κατά την διάρκεια τριών χιλιάδων χρόνων οι Αιγύπτιοι δεν άλλαξαν αυτή την μέθοδο απεικόνισης. Δεν αναπαρίσταναν τις εντυπώσεις που δίνει το φυσικό μάτι, αλλά ό,τι το πνευματικό μάτι τους έκανε να αντιλαμβάνονται. Η επικράτηση της όρασης του πνευματικού ματιού πάνω στο φυσικό εμφανίζεται ως το βασικό χαρακτηριστικό της αιγυπτιακής τέχνης.
Οι Αιγύπτιοι καλλιτέχνες βρίσκονταν πάντα σε στενή εξάρτηση με την μεταφυσική και τον πνευματικό κόσμο. Είναι πιθανό τα μεγάλα θρησκευτικά κέντρα να είχαν σχολή, όπου οι καλλιτέχνες μάθαιναν όλα τα στοιχεία της τέχνης τους.
Στην Ζωγραφική, το χρώμα ήταν πάντοτε ένα τρόπος μεταφοράς των αξιών, των βασικών ιδεών που συνδέονται με την φύση τον όντων και των πραγμάτων, και όχι με την όψη τους.
Στην Αρχιτεκτονική οι πυραμίδες αποτελούν ένα σύνολο λειτουργικών κατασκευών προορισμένων για μεταθανάτια και μυητική λατρεία. Η πυραμίδα είναι η εικόνα του κόσμου.
Κάθε επίγεια κατασκευή ήταν αντανάκλαση μιας πνευματικής ιδέας που μόνο ένας σοφός θα ήταν ικανός να προσεγγίσει και να εμπνευστεί.
Άνθρωπος
Ο άνθρωπος συμμετέχει στον κόσμο με το Σεκέμ, τη ζωτική δύναμη που εμψυχώνει όλο το Σύμπαν. Το σημαντικό είναι να γνωρίζει το αληθινό όνομά του, το Ρεν, το οποίο διαφυλάσσει την ταυτότητά του. Το Ρεν είναι ένα ον μοναδικό.
Ο άνθρωπος αποτελείται από 7 συστατικά μέρη:
- Κατ, το ανθρώπινο σώμα
- Κειβίτ, αυτό που καθορίζει την μορφή
- Κα, η ζωτική ενέργεια μέσω της οποίας συμμετέχει στην παγκόσμια ζωή
- Αβ, η καρδιά που είναι η έδρα της διάνοιας
- Βα, η αθάνατη ψυχή του ανθρώπου
- Ακ, το πνεύμα που εγκαταλείπει το σώμα την στιγμή του θανάτου
- Σαχού, το ον που παραμένει αναλλοίωτο πέρα από τις αλλαγές
Η Μυστηριώδης Αίγυπτος δονεί μέσα στην ψυχή μας. Όπως δονεί και η αρχαία Ελλάδα, η Ρώμη, η Ινδία, η Αμερική… Οι πυραμίδες της σαν μυητικά κέντρα, οι Ναοί χτισμένοι κατά μήκος του ποταμού Νείλου, οι τάφοι σαν πέρασμα στην άλλη ζωή, οι Μυστηριακές αντιλήψεις, όλα αυτά που οδηγούν εκατομμύρια επισκέπτες στα ερείπια της σημερινής Αιγύπτου. Όλα αυτά που προέρχονται από την Αίγυπτο και αγγίζουν με ακατανόητο τρόπο τις καρδιές μας.
Η αρχαία Αίγυπτος πήρε μαζί της μεγάλο μέρος του Μυστικού της. Μας αφήνει έκπληκτους μπροστά στα μυστήρια της και μας προκαλεί να την ανακαλύψουμε.