Η Νέα Ακρόπολη είναι ένας Διεθνής Οργανισμός που προτείνει ένα ιδανικό διαχρονικών αξιών για να συνεισφέρουν στην ατομική και συλλογική εξέλιξη, μέσα από τους τομείς δράσης της Φιλοσοφίας, του Πολιτισμού και του Εθελοντισμού. Η Νέα Ακρόπολη βρίσκεται σε 60 χώρες στις πέντε ηπείρους με περισσότερες από 400 δομές.
Η δράση της στον κόσμο βασίζεται σε τρία θεμελιώδη ιδανικά:
- Το ιδανικό της παγκόσμιας αδελφοσύνης, προωθώντας τον σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, πέρα από διαφορές φύλου, κουλτούρας, θρησκείας ή κοινωνικές.
- Το ιδανικό της γνώσης, προωθώντας την αγάπη για τη σοφία, μέσα από τη συγκριτική μελέτη φιλοσοφιών, θρησκειών, επιστημών και τεχνών.
- Το ιδανικό της ανάπτυξης, ξεκινώντας από την πραγμάτωση των καλύτερων ιδιοτήτων και αξιών κάθε ανθρώπου, ως σταθερή βάση για έναν καλύτερο κόσμο.
Ο πρόεδρος της Νέας Ακρόπολης, Carlos Adelantado, μας εξηγεί τους δρόμους προς αυτά τα κοινά ιδανικά.
Ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις που έχει σήμερα η NA; Τι στόχους θα θέλατε να επιτύχετε;
-
Σε φιλοσοφικό επίπεδο, ο μεγάλος στόχος είναι να δικαιωθεί η διαχρονική σημασία της έννοιας της Φιλοσοφίας..
Σήμερα είναι μια υποτιμημένη και ξεχασμένη λέξη στο συρτάρι, πράγμα που καταλήγει ακόμη και ενοχλητικό… Ωστόσο, το φυσικό είναι να ρωτάμε για το γιατί των πραγμάτων που μας έχουν συμβεί ή αυτών που γνωρίζουμε θετικά ότι πρόκειται να μας συμβούν. Από αυτή την άποψη, η Φιλοσοφία είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για να δώσει στην ύπαρξη ένα συνεκτικό νόημα και για να συνειδητοποιήσουμε τον πραγματικό πρωταγωνισμό που μπορεί να έχει κάθε άνθρωπος σε σχέση με τη ζωή του.
Ελπίζω επίσης να ανοίξει δρόμο η αδελφοσύνη στην καθημερινή ζωή, με μια διαφανή πραγματικότητα.
Να ξέρουμε πώς να εκτιμούμε όλο και περισσότερο αυτό που μας ενώνει πάνω από αυτό που προφανώς μας χωρίζει, και να μπορούμε να προχωρήσουμε πέρα από τις επιφανειακές και συνεχώς μεταβαλλόμενες αντανακλάσεις των ανθρώπων και των γεγονότων.
Η φιλοσοφία μας διδάσκει ότι όσο μεγαλύτερη είναι η εσωτερική αντίληψη της ουσίας, τόσο περισσότερο εκδηλώνεται η αδελφοσύνη.
-
Προσπαθούμε να κάνουμε τον Πολιτισμό να είναι περισσότερο παρών στην κοινωνία.
Δεν εννοώ μόνο να αυξηθεί ο αριθμός των πολιτιστικών δραστηριοτήτων, αλλά να χρησιμεύει πραγματικά ο πολιτισμός για να ενώνει τους λαούς και να κατανοεί τις διαφορετικές νοοτροπίες, έτσι ώστε να μπορεί να εκπληρώσει μια λειτουργία ανάπτυξης της συνείδησης και ανοίγματος της καρδιάς.
Δυστυχώς, είμαι πεπεισμένος ότι ορισμένες από τις στάσεις της μισαλλοδοξίας και της επιθετικότητας απέναντι σε ορισμένους ανθρώπους ή σε ορισμένα τμήματα του πληθυσμού οφείλονται στην έλλειψη κουλτούρας που προκαλείται από την άγνοια άλλων μορφών έκφρασης της ανθρώπινης δραστηριότητας.
-
Με τον Εθελοντισμό, το έργο μας φιλοδοξεί να διασφαλίσει ότι η εσωτερική ανάπτυξη του κάθε εθελοντή συμβαδίζει με την ανιδιοτελή αφοσίωσή του στην κοινή ευημερία.
Κάθε προσπάθεια, κάθε υπηρεσία για το καλό των άλλων, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να κατανοήσουμε πιο συνειδητά το νόημα της ζωής, και ταυτόχρονα, αναπτύσσεται μια σειρά εσωτερικών δυνατοτήτων όπως είναι η αξία της αλληλεγγύης, της αυτοεκτίμησης, της ελπίδας σ’ ένα καλύτερο μέλλον, της ενσυναίσθησης και πολλών άλλων. Αλλά, πάνω απ’ όλα, αυξάνει το αίσθημα της ελευθερίας και τη δύναμη της θέλησης.
Η μεγάλη μου επιθυμία, λοιπόν, είναι οι δράσεις εθελοντισμού να μην είναι μόνο καλές πράξεις, λίγο πολύ χρήσιμες, αλλά και να μπορούν οι άνθρωποι που ενεργούν ως εθελοντές να ενισχύσουν τους δεσμούς τους με τη ζωή.
Ποιες είναι οι εμπειρίες από τις σχεδόν 500 δομές της NA σε αυτές τις δύσκολες στιγμές σε όλο τον κόσμο;
Σε προσωπικό επίπεδο είμαι πολύ ικανοποιημένος, γιατί έχει αποδειχθεί ότι η εφαρμογή της Φιλοσοφίας βοηθά στην αντιμετώπιση των φόβων και της αβεβαιότητας.
Τώρα βλέπουμε ότι οι άνθρωποι που έρχονται στις δομές μας δείχνουν μεγαλύτερο και ουσιαστικό ενδιαφέρον να κατανοήσουν τη ζωή και τον άνθρωπο. Είναι σαν οι καθρέφτες που αντανακλούσαν την πραγματικότητα να έχουν σπάσει σε χίλια κομμάτια και, ξαφνικά, είτε να μην φαίνεται τίποτα, είτε να γίνεται αντιληπτή μια διαφορετική πραγματικότητα. Σε κάθε περίπτωση, αυτό είναι ένα κίνητρο που οδηγεί στον δρόμο της αυτογνωσίας.
Έχουμε διαπιστώσει τη χρησιμότητα των νέων τεχνολογιών, που μας έχουν επιτρέψει να προχωρήσουμε στο έργο μας, παρά τις δυσκολίες. Ωστόσο, είναι επίσης ξεκάθαρο ότι τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει την προσωπική επαφή. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η Φιλοσοφία στην αρχαιότητα εξασκούταν σε σχολές, σε ομάδες, όπου η χρήση του διαλόγου ως παιδαγωγικού εργαλείου ήταν ουσιαστική και η πρόκληση μιας αρμονικής συμβίωσης ήταν αποδεκτή από όλους.
Υπάρχουν άνθρωποι που δυσπιστούν ως προς τις οργανώσεις
Σίγουρα, και σε πολλές περιπτώσεις έχουν δίκιο.
Ωστόσο, πιστεύω ότι μια οργάνωση μπορεί να γίνει πολύ χρήσιμη, επειδή συγκεντρώνει και συντονίζει διάφορες προσπάθειες και αντιλήψεις. Σαφώς και δεν μπορούμε να ξεχνάμε τους κινδύνους που μπορεί να προκύψουν από ορισμένες αποκλίσεις στις οργανώσεις.
Θεωρώ απόκλιση την επιβολή μιας συγκεκριμένης προσωπικής άποψης, χωρίς διάλογο ή κάποια πιθανή σύγκριση, την απομάκρυνση από τους σκοπούς και τις αρχές για τις οποίες έχει συσταθεί, την εκμετάλλευση της λειτουργίας της για να πετύχει κύρος και κοινωνική αναγνώριση.
Κάτι που θεωρώ πολύ θετικό είναι ο μεγάλος αριθμός ανθρώπων που έχουν συμμετάσχει στη NA με την πάροδο του χρόνου. Κάθε χρόνο χιλιάδες άνθρωποι επωφελούνται από τα μαθήματα φιλοσοφίας μας, τις πολιτιστικές δραστηριότητες ή τις εθελοντικές δράσεις. Κάποιοι εντάσσονται στον οργανισμό μας, άλλοι προτιμούν να συνεργάζονται σποραδικά και άλλοι, εντέλει, δεν επιθυμούν να ενταχθούν. Αλλά όλοι αυτοί οι άνθρωποι έχουν διαπιστώσει τις προσπάθειές μας για μια καλύτερη κοινωνία.
Υπάρχουν επίσης άνθρωποι που διαφωνούν. Τι θα απαντούσατε σε εκείνους που επικρίνουν τη NA;
Ότι έχουν κάθε δικαίωμα να το πράξουν, ότι είναι δικαίωμα τους.
Δεδομένης της υπέροχης ποικιλομορφίας και πολυπλοκότητας της ανθρώπινης φύσης, δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι είναι αποδεκτός από όλους. Είναι έξω από κάθε λογική.
Πιστεύω επίσης ότι η κριτική μπορεί να είναι πολύ εποικοδομητική αν είναι αποκολλημένη από την κακία και τον αρνητισμό που συχνά την συνοδεύουν.
Δεν πρέπει να το δραματοποιούμε, επειδή είναι ίδιον του ανθρώπου να αναλύει, να διαφωνεί, να συγκρίνει επιχειρήματα, να τα υποβάλλει σε εξέταση, και τελικά να επιλέγει. Αν εξαφανιζόταν αυτό το δικαίωμα κριτικής, θα περιοριζόταν η ανθρώπινη ελευθερία και θα εξαφανιζόταν ένα σημαντικό χαρακτηριστικό της Φιλοσοφίας επειδή η κριτική σκέψη ανάλυσης και αναθεώρησης της ίδιας της ζωής με τους όρους της αποτελεί χαρακτηριστικό στοιχείο των φιλοσόφων.
Και πώς εξηγείτε ότι υπήρξαν δυσφημιστές, ειδικά στο παρελθόν;
Σίγουρα πρέπει να πάτε πίσω στον χρόνο για να βρείτε αυτού του είδους τις παρεξηγήσεις. Στην πραγματικότητα, είναι καταστάσεις που, λόγω της ηλικίας μου, δεν έχω γνωρίσει άμεσα.
Αλλά κατά τη γνώμη μου, υπήρξε ένα πρόβλημα έλλειψης κατανόησης. Ίσως να προκλήθηκε από την πολυπλοκότητα αυτής της Φιλοσοφικής Σχολής κατά τον κλασικό τρόπο, η οποία προσπαθεί να συνδυάσει τη θεωρία και την πράξη, ως Φιλοσοφικό Ιδεώδες που φιλοδοξεί να βελτιώσει τον κόσμο και τους ανθρώπους, και το οποίο εξ αρχής θεωρήθηκε ότι ήταν ένα Κίνημα ικανό να εξαπλωθεί διεθνώς.
Ακόμη και πολλά μέλη της Νέας Ακρόπολης εκείνων των πρώτων χρόνων, που οφείλω να ευχαριστήσω για την προσπάθεια και την αφοσίωσή τους, δεν κατάλαβαν πολύ καλά τα βαθιά χαρακτηριστικά της NA. Δεν κατάλαβαν ότι ήταν κάτι που προερχόταν από το πιο μακρινό παρελθόν και ότι, ως εκ τούτου, ήταν κάτι εντελώς νέο και αποκομμένο από οποιαδήποτε σύγκριση με όλα όσα ήταν μέχρι τώρα γνωστά στον 20ο αιώνα. Έγιναν λάθη που διορθώθηκαν σταδιακά. Και αυτή η στάση αυτοδιόρθωσης ισχύει τώρα και σε όλες τις μελλοντικές εποχές, γιατί το πνεύμα της αυτοκριτικής δεν μπορεί να εξαφανιστεί από τη φιλοσοφική ζωή.
Σε αυτό πρέπει να προσθέσουμε ότι καθετί καινούργιο, όταν εμφανίζεται, χρειάζεται έναν χρόνο προσαρμογής στο περιβάλλον και επίσης χρόνο για να δείξει μέσω της ανάπτυξής του τις πραγματικές δυνατότητες και τα κοινωνικά πλεονεκτήματα που διαθέτει.
Δυστυχώς, είναι φανερό ότι υπάρχουν πάντα στην κοινωνία άνθρωποι που «ζουν» από την κριτική, την πρόκληση αποτροπιασμού και εντυπώσεων.
Όμως όπως και να έχει, οι αντιδράσεις στη φιλοσοφία που προτείνουμε δεν είναι κάτι καινούργιο για μια Σχολή Φιλοσοφίας με βαθιές ρίζες που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε εσωτερικές. Είναι μια σταθερά που έχει επαναληφθεί κατά τη διάρκεια των αιώνων.
Τι σημασία δίνει η Νέα Ακρόπολη στον όρο «εσωτερικός»;
Ο όρος “εσωτερικό” σημαίνει “πιο μέσα”. Επομένως μιλάμε για αυτό που είναι κρυμμένο, που είναι εσωτερικά, όντας εξωτερικό αυτό που βρίσκεται έξω.
Στη Νέα Ακρόπολη εννοούμε ως εσωτερικό αυτό που υπάρχει μέσα, το ον των πραγμάτων, αυτό που κρύβεται από τα μάτια μας αλλά είναι ουσιαστικό.
Όλα τα πράγματα και τα έμβια όντα έχουν ένα εξωτερικό, ορατό μέρος και ένα εσωτερικό μέρος που είναι το θεμέλιό τους. Για παράδειγμα, ένα κτήριο έχει τοίχους, πόρτες, παράθυρα που βρίσκονται σε κοινή θέα. Αυτό είναι το εξωτερικό του. Έχει όμως κι έναν οπλισμό που αποτελείται από κολώνες, δοκάρια και θεμέλια, τα οποία αποτελούν τον σκελετό του, το στήριγμα, το εσωτερικό του. Κι αυτά δεν είναι ορατά.
Στο σύμπαν βλέπουμε πλανήτες, αστέρια, γαλαξίες. Είναι σώματα φτιαγμένα από περισσότερο ή λιγότερο λεπτή ύλη, εξωτερικά. Ο λόγος της ύπαρξής τους, η ζωή που ζωντανεύει αυτά τα σώματα, ο σκοπός τους, θα ήταν το εσωτερικό τους.
Οι άνθρωποι εκτελούν πράξεις σε καθημερινή βάση που έχουν έναν προφανή πρακτικό λόγο, αλλά πίσω από την εξωτερική μας στάση βρίσκονται τα πραγματικά κίνητρα των πράξεών μας. Αυτά τα κίνητρα που είναι μεταφυσικής τάξεως (με την έννοια ότι υπερβαίνουν το υλικό επίπεδο) αποτελούν το εσωτερικό μέρος των ανθρώπων.
Γι’ αυτό στη Ν.Α. μιλάμε για Φιλοσοφία των Αιτιών, γνωστή και ως Φυσική ή Εσωτερική Φιλοσοφία, επειδή μας ενδιαφέρει να κατανοήσουμε το γιατί των πραγμάτων, τις κρυμμένες αιτίες τους, τις οποίες μπορούμε να συλλάβουμε με τη λογική ή τη διαίσθηση, αν καταφέρουμε να αναπτύξουμε μεγαλύτερη ευαισθησία, μεγαλύτερη ικανότητα να συσχετίζουμε και να ενσωματώνουμε τα στοιχεία που μας περιβάλλουν.
Γιατί η Φιλοσοφία της Ανατολής και της Δύσης έχει την ίδια αξία στη NA;
Και γιατί όχι; Δεν γίνεται να κάνουμε μια προσπάθεια αρνούμενοι τη φιλοσοφική κληρονομιά αυτού που ονομάζουμε Ανατολή, λαών όπως ο ινδικός, ο ιαπωνικός, ο θιβετανικός, ο κινεζικός ή άλλοι, χωρίς να λησμονάμε και τη φιλοσοφική συνεισφορά της Δύσης. Το πρόβλημα είναι ότι ακόμη υπάρχει πολύς κρυμμένος ρατσισμός και όχι μόνο από εξωτερική άποψη. Η αλαζονεία και διανοητικός ρατσισμός είναι πολύ χειρότερα από τον φυσικό ρατσισμό, και ακόμη χειρότερη είναι η πνευματική υπεροψία και ρατσισμός, δηλ. να νομίζεις ότι έχεις την αποκλειστικότητα της αλήθειας.
Ποιος είναι ο ρόλος των αποκαλούμενων Ζωντανών Δυνάμεων στη NA;
Είναι ομάδες που αποτελούνται από μέλη που επιλέγουν ελεύθερα να αφιερώσουν χρόνο και προσπάθεια για να υποστηρίξουν άμεσα τη λειτουργία των δομών. Πρόκειται επίσης για επίπεδα εμπειρίας, δηλαδή βιωμάτων εσωτερικών και εξωτερικών, με την εφαρμογή γνώσεων και ασκήσεων που μπορούν να βοηθήσουν κάποιον να προχωρήσει στο δρόμο της φιλοσοφίας ως τρόπο ζωής, όπως μας συστήνουν οι κλασικοί φιλόσοφοι Ανατολής και Δύσης.
Εν ολίγοις, έχει να κάνει με το να δώσουμε ζωή στις Δυνάμεις που έχουμε μέσα μας, αλλά και να γνωρίσουμε και να εκμεταλλευτούμε τις Δυνάμεις της Ζωής. Μιλάμε για κάτι σημαντικό, και αυτό συνεπάγεται την ύπαρξη ορισμένων προϋποθέσεων από τα μέλη αυτών των ομάδων, όπως η ειλικρίνεια και η κοινή λογική (για να αναφέρουμε μερικές). Δεν γίνονται δεκτοί όλοι, και αυτό μπορεί να προκαλέσει ένα αίσθημα απογοήτευσης σε εκείνους που δεν γίνονται δεκτοί καθώς και ορισμένες εχθρικές συμπεριφορές, αλλά είναι ένα ρίσκο που πρέπει να πάρουμε.
Επιστρέφοντας στον κόσμο μας, μπορείτε να επισημάνετε τυχόν λάθη που θεωρείτε θεμελιώδη σήμερα;
Κατά τη γνώμη μου, το μεγαλύτερο λάθος εξακολουθεί να είναι ότι συγχέουμε τα μέσα με τους σκοπούς.
Ένα σαφές παράδειγμα είναι η Οικονομία. Τα οικονομικά θα πρέπει να θεωρούνται χρήσιμα και απαραίτητα μέσα για τη δημιουργία και τη διατήρηση δομών, αλλά ποτέ αυτοσκοπός.
Θα πρέπει να χρησιμεύουν στη βελτίωση των εκπαιδευτικών ευκαιριών και τη διασφάλιση ότι η εκπαίδευση θα φτάσει σε περισσότερους ανθρώπους στον κόσμο. Θα πρέπει να χρησιμεύουν για να ανακουφίσουν τους ανθρώπους από το βάρος της βαριάς, μηχανικής και επαναλαμβανόμενης εργασίας. Θα πρέπει να χρησιμεύουν για να παρέχουν στους ανθρώπους δυνατότητες ανάπτυξης, αλλά σε όλους τους τομείς.
Η επιθυμία να κατοχής και συσσώρευσης αγαθών, έχει ως αποτέλεσμα να βλάπτουμε τους άλλους, ενθαρρύνοντας υπερβολικά τον ανταγωνισμό και την εκμετάλλευση άλλων ανθρώπων, προκειμένου να αποκομίσουμε μεγαλύτερα οφέλη. Είναι καταστροφικό και από ανθρωπιστική άποψη αλλά και για την προβολή προς ένα καλύτερο μέλλον.
Στη ΝΑ, για παράδειγμα, χρηματοδοτούμαστε κυρίως με τις μηνιαίες εισφορές των μελών, με την πώληση των βιβλίων μας και με μικρά εσωτερικά εργαστήρια που παρέχουν μια αυτάρκεια. Πρόκειται για μικρά ποσά που μας επιτρέπουν να διατηρούμε τις εγκαταστάσεις μας ανοιχτές και να αναλαμβάνουμε μια σειρά πολιτιστικών και εθελοντικών έργων.
Αν και η οικονομία κατευθύνει και κυβερνά επί του παρόντος την πορεία της ανθρωπότητας, δεν πιστεύουμε ότι αποτελεί τη μόνη δύναμη προόδου για τους λαούς και τα άτομα.
Ποια είναι η γνώμη σας για τον υλισμό;
Αυτή είναι από καιρό η κυρίαρχη ιδέα που κινεί τον κόσμο. Και είναι η ιδέα που κατέληξε να επιβάλλεται στον τομέα της πολιτικής, της επιστήμης, της οικονομίας, της εκπαίδευσης και, δυστυχώς, της ηθικής. Έχει διεισδύσει στην καρδιά των σπιτιών μας και στο μυαλό των ανθρώπων. Η υλιστική νοοτροπία διέπει τις ζωές της συντριπτικής πλειοψηφίας των κατοίκων του πλανήτη.
Είναι καλό ή κακό; Σίγουρα είναι μια εμπειρία που η ανθρωπότητα στο σύνολό της πρέπει να ζήσει. Ίσως είναι απαραίτητο να εξαντληθεί ο δρόμος του υλισμού προκειμένου να αποκτήσουν αξία άλλες πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης.
Αυτή τη στιγμή, δεν είναι παράλογο να αναγνωρίσουμε ότι οι υλιστές επιστήμονες έχουν συναντήσει το μεγάλο εμπόδιο τους: δηλαδή να διευκρινίσουν πώς από την τυχαία εξέλιξη της ύλης κατάφερε να αναδυθεί η Συνείδηση. Ξέρουμε πολλά για τη συμπεριφορά της ύλης, αλλά δεν ξέρουμε το ΓΙΑΤΙ.
Η εκπαίδευση, η πολιτική και η οικονομία, που βασίζονται στον υλισμό, έχουν επίσης αποτύχει. Οι λαοί, γενικά, δεν είναι πιο ευτυχισμένοι παρά το γεγονός ότι έχουν περισσότερα υλικά αγαθά και περισσότερες ανέσεις (σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη πολύ περισσότερο από ό,τι σε άλλες). Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι δεν κατέστη δυνατή η εξάλειψη της πείνας, της φτώχειας και της τεράστιας ανισότητας που βασιλεύει στον πλανήτη.