Ο νόμος του Κάρμα

«Πρέπει να δεχτούμε ότι το σύμπαν είναι είτε ένα σύμπαν νόμων, είτε ένα σύμπαν χάους, τύχης, σύμπτωσης. Πράγματι, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι δεν είναι σύμπαν τύχης, γιατί καθετί που χρησιμοποιούμε και καταλαβαίνουμε βλέπουμε ότι υπακούει σε κάποιο νόμο. Κι όταν μας συμβαίνει κάτι, που δεν μπορούμε να διακρίνουμε την αιτία του, εμείς , μολαταύτα, θεωρούμε δεδομένη μία αιτία και προσπαθούμε να την βρούμε. Δεν μπορούμε ούτε καν να φανταστούμε ένα αποτέλεσμα χωρίς την αιτία του.» (Robert Crosbie)

Καθώς οι γνώσεις του ανθρώπου αυξάνονται, γίνεται όλο και πιο φανερό ότι ο κόσμος στον οποίο ζει, διέπεται από νόμους. Κάθε νόμος της φύσης, μόλις ανακαλυφθεί, καθιστά την βούλησή μας μάλλον ελεύθερη, αν και αρχικά μπορεί να φαίνεται ότι περιορίζει τη δράση μας. Αυτή η δράση μας δεν είναι παρά η συνισταμένη μιας σειράς δυνάμεων που λειτουργούν σε έναν εσωτερικό κόσμο που τίθενται σε λειτουργία από σκέψεις και συναισθήματα. Είναι ουσιώδες να αναγνωρίσει ο άνθρωπος ότι αυτός ο εσωτερικός και αόρατος κόσμος, που δρα μέσα σε αυτόν, έχει οργάνωση και υπόκεινται σε έναν τέτοιο νόμο.

Ο νόμος του Κάρμα, που καλείται από την εσωτερική παράδοση και νόμος της αιτίας και του αποτελέσματος ή νόμος της ανταπόδοση, αποκαλύπτει στον άνθρωπο κάτι από την εσωτερική σύσταση του είναι του και τον βοηθά να γίνει κύριος των περιστάσεων, αντί να υποδουλώνεται σε αυτές.

Η σύγχρονη επιστήμη μας λέει ότι όλο το σύμπαν είναι μια έκφραση της Ενέργειας. Από τα υποατομικά σωματίδια μέχρι το μεγαλύτερο άστρο, όλα είναι αποθήκες ενέργειας. Αυτή η ενέργεια τροποποιείται και μετασχηματίζεται αδιάκοπα, σε κίνηση, ηλεκτρομαγνητισμό, κλπ. Έτσι και ο ίδιος ο άνθρωπος είναι φορέας ενέργειας. Απορροφά ενέργεια, λαμβάνοντας τροφή και την μετατρέπει σε σωματικές κινήσεις. Όταν χρησιμοποιείται για μια καλή πράξη, η ενέργειά του είναι «καλή». Όταν αντίθετα χρησιμοποιείται για να βλάψει κάποιον, η χρήση της ενέργειας είναι «κακή». Σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ο άνθρωπος, ενεργεί σα μετασχηματιστής. Η παγκόσμια ενέργεια διεισδύει μέσα του και αυτός την μετατρέπει ή σε καλά έργα ή σε βλαβερές δράσεις. Ο νόμος του Κάρμα είναι η έκφραση της σχέσης της αιτίας με το αποτέλεσμα, που παράγεται όταν ο άνθρωπος μετασχηματίζει την ενέργεια. Ο νόμος αυτός δεν ισχύει μόνο για το ορατό σύμπαν και τις δυνάμεις του, δηλαδή το ενοποιημένο πεδίο των τεσσάρων θεμελιωδών δυνάμεων της φύσης (βαρυτικής, ηλεκτρομαγνητικής, ασθενούς και ισχυρής δύναμης), το οποίο προσπαθούν να εντοπίσουν οι σύγχρονοι φυσικομαθηματικοί, αλλά ισχύει και για το ευρύτερο αόρατο σύμπαν το οποίο είναι η πραγματική σφαίρα της ανθρώπινης δράσης. Όπως ακριβώς ο άνθρωπος εκδηλώνει στιγμιαία στο σύμπαν μια δύναμη, που επηρεάζει την ισορροπία όλων των άλλων δυνάμεων στο φυσικό μας κόσμο, έτσι και με κάθε σκέψη και κάθε συναίσθημά του μεταβάλει τη θέση του απέναντι στο σύμπαν, και την προσαρμογή του σύμπαντος σε αυτόν. Ο Βούδας αρχίζοντας το Δαμμαπάντα λέει: «ό,τι είστε είναι το αποτέλεσμα της σκέψης σας».

Όταν προσπαθούμε να κατανοήσουμε τι είναι το Κάρμα, πρέπει πρώτα να καταλάβουμε ότι έχουμε να κάνουμε με μια δύναμη και τα αποτελέσματά της. Αυτή η δύναμη ανήκει είτε στον φυσικό κόσμο της κίνησης, είτε στον αστρικό κόσμο των συναισθημάτων είτε στο νοητικό κόσμο της σκέψης. Αυτοί οι τρεις τύποι δυνάμεων ενεργοποιούνται από εμάς τους ίδιους ο πρώτος με την ενεργητικότητα του φυσικού μας σώματος, ο δεύτερος με τα συναισθήματα μας και ο τρίτος με τις συγκεκριμένες ή αφηρημένες σκέψεις του νοητικού μας σώματος. Το να αφηνόμαστε στα ένστικτά μας, να κάνουμε όνειρα, σχέδια, να σκεφτόμαστε, να αισθανόμαστε, να δράμε, όλα αυτά ισοδυναμούν με το να τεθούν σε ενέργεια δυνάμεις που ανήκουν σε αυτούς τους τρεις κόσμους και αναλόγως της χρήσης αυτών των δυνάμεων, βοηθάμε ή παρεμβάλλουμε εμπόδια στην παγκόσμια εξέλιξη. Όταν βοηθάμε στο σχέδιο της παγκόσμιας εξέλιξης, η πράξη μας είναι «καλή», όταν το εμποδίζουμε η πράξη μας είναι «κακή».

«Κάθε αιτία έχει το αποτέλεσμα της, κάθε αποτέλεσμα την αιτία του. Όλα συμβαίνουν σύμφωνα με τον Νόμο. Η τύχη δεν είναι παρά το όνομα που δίνεται στον παραγνωρισμένο Νόμο. Υπάρχουν πολλά επίπεδα αιτιότητας, αλλά τίποτα δεν ξεφεύγει από το Νόμο.» (Το Κυμβάλειο)

Δεδομένου, ότι ο άνθρωπος δεν είναι ένα μεμονωμένο άτομο, αλλά μια μονάδα σε μια Ανθρωπότητα, που αποτελείται από δισεκατομμύρια άτομα, κάθε σκέψη, κάθε πράξη, ή κάθε συναίσθημα ενός ανθρώπου επιδρά σε όλους τους ομοίους του, τόσο περισσότερο, όσο κοντύτερα βρίσκονται σε αυτόν, που διανέμει δύναμη. Μόλις ο άνθρωπος ενεργοποιεί μια δύναμη που βοηθά ή παρεμποδίζει το σύνολο, που ο ίδιος αποτελεί μέρος, ακολουθεί ένα αποτέλεσμα, που επιδρά πάνω σε αυτό τον άνθρωπο.

Στον παρακάτω πίνακα, που έχουμε προσαρμόσει από το βιβλίο του C. Jinarajadasa “Η απόκρυφος εξέλιξις της ανθρωπότητος” φαίνεται περιληπτικά αυτό το αποτέλεσμα και δείχνει δράσεις και αντιδράσεις που αντιστοιχούν σε διάφορα επίπεδα στο σύμπαν.

 

ΔΡΑΣΕΙΣ

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

   

ΑΝΩΤΕΡΟ ΝΟΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ

ΕΦΕΣΕΙΣ

ΙΔΑΝΙΚΑ

 

125

ΚΑΤΩΤΕΡΟ ΝΟΗΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ

ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ

ΕΠΙΚΡΙΣΕΙΣ

ΕΜΠΝΕΥΣΕΙΣ

ΣΤΕΝΟΧΩΡΙΕΣ

 

25

25

ΑΣΤΡΙΚΟ (ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΟ) ΠΕΔΙΟ

ΣΥΜΠΑΘΕΙΕΣ

ΜΝΗΣΙΚΑΚΙΕΣ

ΧΑΡΕΣ

ΛΥΠΕΣ

 

5

5

ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΔΙΟ

ΠΡΑΞΕΙΣ ΒΟΗΘΕΙΑΣ

ΒΛΑΒΕΡΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

ΥΛΙΚΗ ΑΝΕΣΗ

ΠΟΝΟΙ

 

1

1

Κάθε βλαβερή πράξη αντιστοιχεί σε ορισμένη ποσότητα δύναμης που διαχέεται στο σύμπαν και έτσι εξαντλείται με το να προκαλεί βλάβη σε έναν τρίτο. Όμως, η ισορροπία που υπήρχε ανάμεσα σε αυτόν τον τρίτο και το σύμπαν, διαταράχθηκε από αυτόν που προξένησε τη βλάβη και πρέπει να αποκατασταθεί σε βάρος του τελευταίου. Το «κάρμα» αυτού του ανθρώπου, για την βλάβη που προξένησε, θα είναι ο «πόνος» που θα δεχτεί. Αυτός ο πόνος θα παραχθεί από μια δύναμη, που θα έχει σα στήριγμα το αρχικό θύμα και έτσι θα αποκατασταθεί η αρχική ισορροπία. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση μιας καλής πράξης, της οποίας το κάρμα ή η αντίδρασή της, είναι δύναμη που διευθετεί τις υλικές περιστάσεις με τρόπο που να παράγει ένα άνετο βιοτικό επίπεδο.

Επιπλέον, σε αυτό το σύμπαν, που υπόκειται στο νόμο, κάθε τύπος δύναμης δρα στο ίδιο με αυτό πεδίο. Αυτό σημαίνει ότι κάποιος άνθρωπος θα δείξει ελεημοσύνη σε κάποιον άλλον, από οίκτο και συμπάθεια, αλλά κάποιος άλλος μπορεί να κάνει το ίδιο με σκοπό να απαλλαγεί από την παρουσία του ζητιάνου. Και οι δύο κάνουν μια καλή πράξη, και για τους δυο το κάρμα αυτής τους της πράξης στο φυσικό πεδίο θα είναι η υλική «άνεση». Αλλά για το πρώτο άτομο, λόγω του οίκτου και της συμπάθειάς του, λαμβάνει στο αστρικό πεδίο ένα πρόσθετο κάρμα, το οποίο θα επιστρέψει σε αυτόν με μια μορφή χαράς, ενώ για το δεύτερο άτομο δε θα υπάρξει τέτοιο κάρμα.

Ο νόμος της μετενσάρκωσης, που είναι αλληλένδετος με το νόμο του Κάρμα, λέει ότι καθένας από εμάς έρχεται στη ζωή, έχοντας ένα μακρινό παρελθόν, που εκτείνεται σε πολλές προηγούμενες ζωές. Όταν ξεκινάμε κάθε νέα μας προσπάθεια στη γη, παίρνουμε μαζί μας το κάρμα μας, καλό ή κακό. Αυτό το κάρμα μπορούμε να το φανταστούμε σαν μια δύναμη, που κατά ένα μέρος είναι φωτεινή ενώ κατά το άλλο είναι σκοτεινή. Ο Edwin Arnold στο «Το Φως της Ασίας», γράφει:

«Αδέλφια μου! Η ζωή κάθε ανθρώπου

αποτέλεσμα της προηγούμενης ζωής του είναι.

Τα παλιά λάθη λύπες και στενοχώριες φέρνουν,

το παλιό σωστό τρέφει την ευδαιμονία…

Να, η δοξασία του Κάρμα.»

Η τελευταία στήλη του παραπάνω πίνακα, μας δείχνει ότι οι δυνάμεις (κάρμα) των διαφόρων πεδίων δεν έχουν όλες την ίδια δύναμη που προκαλούν αλλαγές στο ανθρώπινο πεπρωμένο. Αν η μονάδα της φυσικής δύναμης έχει την τιμή ένα (1), τότε η συναισθηματική μονάδα έχει την τιμή 5, η κατώτερη νοητική μονάδα θα είναι το πενταπλάσιο, δηλαδή 25 και ένα ιδανικό του ανώτερου νοητικού κόσμου θα είναι 125. Ενώ το κάρμα ενός ανθρώπου μπορεί να περιλαμβάνει πολλά «βάσανα», «πόνους» και «στενοχώριες», αν αυτός έχει και κάποια ιδανικά, μπορεί η ζωή του να είναι επιτυχημένη και όχι αποτυχημένη. Από την άλλη, μπορεί ένας άνθρωπος να έχει ως κάρμα πολλά πλούτη και υλικές απολαύσεις, αλλά αν δεν έχει φέρει από την προηγούμενη ζωή του μια «έμπνευση» για τη διάνοιά του, η ζωή του μπορεί να είναι ευχάριστη, αλλά μάταια.

Εξετάζοντας την ζωή των ανθρώπων σήμερα, φαίνεται ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, η ζωή περιλαμβάνει περισσότερο «κακό» κάρμα παρά «καλό». Δηλαδή περιλαμβάνει περισσότερους πόνους και δυστυχίες, παρά χαρά και ευτυχία. Αυτό συμβαίνει γιατί στο παρόν στάδιο της ανθρώπινης εξέλιξης, στην καρμική αποθήκη του καθενός από εμάς, υπάρχουν περισσότερες αιτίες πόνου, παρά αιτίες χαράς. Η ζυγαριά κλείνει περισσότερο προς το μέρος του «κακού» παρά προς το μέρος του «καλού», αφού στις προηγούμενες ζωές μας δεν ζήσαμε με σοφία αλλά προτιμήσαμε να ζούμε εγωιστικά, χωρίς να μας ενδιαφέρει αν μια τέτοια στάση μπορεί να βλάπτει τους άλλους. Αλλά κάθε καρμική δύναμη πρέπει να εξισορροπήσει την ενέργειά της, γιατί, όπως είπε ο Απόστολος Παύλος: «Αδελφοί, μην απατάσθε, ο Θεός δεν ξεγελιέται, γιατί ό,τι έσπειρε ο άνθρωπος, αυτό και θα θερίσει».

Οι εσωτερικές παραδόσεις λένε ότι η διευθέτηση της ισορροπίας των καρμικών δυνάμεων γίνεται από τους λεγόμενους «Κύριους του Κάρμα», που είναι αγνές οντότητες που λειτουργούν ως κριτές του Κάρμα. Αυτές ούτε ανταμείβουν, ούτε τιμωρούν, αλλά περιορίζονται στο να διευθετούν την καρμική ενέργεια του ανθρώπου με τρόπο ώστε το κάρμα του να μπορεί να τον βοηθήσει να κάνει ένα βήμα στην εξέλιξή του. Αν οι Κύριοι του Κάρμα δίνουν σε έναν άνθρωπο χαρά ή λύπη, ευνοϊκές ευκαιρίες ή συμφορές, ένα πράγμα έχουν κατά νου: ότι ο σκοπός της ζωής του ανθρώπου δεν είναι να είναι ευτυχισμένος ή δυστυχισμένος, αλλά να μπορέσει να πραγματοποιήσει το αρχέτυπό του ή το Δάρμα του, που είναι ο ατομικός ορθός δρόμος που κάθε οντότητα ή είδος οφείλει να ακολουθήσει για να φθάσει στην τελειότητα του ενός.

Από τα παραπάνω γίνεται ίσως φανερό ότι για κάθε άνθρωπο, υπάρχει ένα «πεπρωμένο» μέχρι ένα ορισμένο σημείο. Αυτό το «πεπρωμένο» είναι η ποσότητα του «καλού» και «κακού» κάρμα που επιλέχτηκε για αυτόν από τους Κύριους του Κάρμα για την κάθε συγκεκριμένη ζωή, με βάση τα ποσοστά που έχει στον καρμικό «λογαριασμό» του. Οι γονείς του, τα κληρονομικά χαρακτηριστικά του, οι φίλοι του ή οι εχθροί του, οι ευκαιρίες που θα έχει, οι υποχρεώσεις του, ο θάνατός του, όλα αυτά είναι το πεπρωμένο του. Αλλά ενώ αυτές οι δυνάμεις εκδηλώνονται, δεν καθορίζουν σε καμιά περίπτωση τον τρόπο που το κάθε άτομο θα αντιδράσει σε αυτές. Όσο μικρή και να είναι η βούλησή του, αυτή είναι ελεύθερη. Ο άνθρωπος μπορεί να αντιδράσει απέναντι σε αυτό το παλιό κάρμα, όντας δυσμενώς επηρεασμένος από τις παρελθοντικές τάσεις του και την πίεση του περιβάλλοντος του και να δημιουργήσει ένα νέο αρνητικό κάρμα. Μπορεί όμως να πάρει στα χέρια του τα ηνία της ζωής του και να αναθαρρήσει, να μεγαλουργήσει, δημιουργώντας έτσι θετικό κάρμα.

Ο νόμος του Κάρμα ίσως μπορεί να εξηγήσει όλα τις φαινομενικές αδικίες της ζωής, όπως διακρίσεις τάξεων, φυλών, άνιση κατανομή πλούτου, εργασίας, κληρονομικές ανωμαλίες, εκεί που οι άλλοι τα βλέπουν σαν Θεία πρόνοια, τυφλή μοίρα ή απλή σύμπτωση.

Σύμφωνα με το νόμο του Κάρμα δεν μπορεί να υπάρχει αδικία. Αυτό που βλέπουμε σαν αδικία μας φαίνεται έτσι γιατί δεν μπορούμε να δούμε όλη την εικόνα, τις αιτίες που έχουν προκαλέσει τα αποτελέσματα που βλέπουμε ή τα μελλοντικά αποτελέσματα αιτιών που παρατηρούμε. Ο W.Q. Judge λέει: «η ύπαρξη του κακού, του πόνου και της λύπης – ένας μάταιος γρίφος για τον απλό φιλάνθρωπο ή θεολόγο. Οι ανισότητες κοινωνικών συνθηκών και προνομιών, η εξυπνάδα και η ανοησία, η καλλιέργεια και η άγνοια, η αρετή και η χυδαιότητα, η εμφάνιση ευφυών ανθρώπων σε οικογένειες που στερούνται ευφυΐας, καθώς και άλλα στοιχεία που αντιβαίνουν προς το νόμο της κληρονομικότητας … όλα αυτά είναι προβλήματα που μπορούν να επιλυθούν μόνο είτε με τη συμβατική θεωρία της θεϊκής ιδιορρυθμίας είτε με τις θεοσοφικές διδασκαλίες του κάρμα και της μετενσάρκωσης».

Όταν βλέπουμε, πράγμα που συμβαίνει συχνά, έναν καλό άνθρωπο να υποφέρει πολύ στην παρούσα ζωή, αυτό συμβαίνει γιατί σε κάποια προηγούμενη ζωή έκανε πράγματα που τώρα απαιτούν ρύθμιση.

Όσο κρίνουμε μόνο την ορατή πλευρά των πραγμάτων θα καταλήγουμε σε λανθασμένα συμπεράσματα για το τι είναι πραγματικότητα. Η ζωή μας και η συνείδησή μας είναι σαν το παγόβουνο, το μεγαλύτερο μέρος της κρύβεται πίσω από την επιφάνεια των νερών της συνηθισμένης συνειδητότητάς μας. Το Κάρμα σαν πνευματικός νόμος αναφέρεται στην ολική πραγματικότητα του ανθρώπου, στην αλήθεια των πραγμάτων και όχι στις φόρμες του εξωτερικού κόσμου και στους αντιμαχόμενους πολιτισμικούς ορισμούς για την επιτυχία και την αποτυχία.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Μπλαβάτσκυ, ο ίδιος ο άνθρωπος από τη γέννηση μέχρι το θάνατό του υφαίνει το πεπρωμένο γύρω του όπως η αράχνη τον ιστό της, και βρίσκεται τυλιγμένος μέσα στο δίχτυ που ο ίδιος έφτιαξε.

Υπάρχουν μέσα στο αόρατο λέξεις ζωντανές γραμμένες σ’ ένα βιβλίο που μερικές σελίδες του έχουν διαβαστεί από κάποια μεγάλα πνεύματα της ανθρωπότητας. Αυτή είναι η ρίζα όλων των θρησκευτικών και φιλοσοφικών αληθειών και όλων των πραγματικών καθοδηγητών των λαών. Ο νόμος του Κάρμα είναι γραμμένος μέσα σε αυτό το βιβλίο. Δεν πρόκειται για επινόηση του ανθρώπινου μυαλού, ούτε για το δημιούργημα κάποιων φαντασιόπληκτων. Όπως ο ήλιος ανατέλλει στον ορατό κόσμο και διώχνει τις σκιές της νύχτας έτσι και αυτός ο νόμος είναι ο ήλιος του αόρατου κόσμου που διαλύει τα φιλοσοφικά σφάλματα, φωτίζει τις ανθρώπινες ψυχές στην αποστολή τους και δείχνει τη διαρκή δικαιοσύνη όλων των εθνών.

Βιβλιογραφία

  1. Το Κυμβάλειο, Τρεις Μύστες, Εκδόσεις Νέα Ακρόπολη.
  2. Το κλειδί της θεοσοφίας, H.P. Blavatsky, Θεοσοφικές εκδόσεις.
  3. Ο ωκεανός της θεοσοφίας, W.Q. Judge, Εκδόσεις Τετρακτύς
  4. Η απόκρυφος εξέλιξις της ανθρωπότητος, C. Jinarajadasa , Εκδόσεις Τετρακτύς
Ετικέτες: Κάρμα
Εκτύπωση

Από το ίδιο Τεύχος

Περισσότερα Άρθρα ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

Σχετικά Άρθρα

×