Τα σπασμένα φτερά του Έρωτα

Η Ελληνική Μυθολογία κάνει λόγο για έναν Πρωταρχικό Έρωτα, μια πρωταρχική τεράστια ελκτική δύναμη που ήταν ικανή όταν δεν υπήρχε ο κόσμος, όταν όλα ακόμα ήταν στο Χάος, να ωθήσει την τάξη ώστε να δημιουργηθεί το σύμπαν στα επίπεδα που λίγο πολύ γνωρίζουμε από το πνευματικό και το νοητικό, έως το συναισθηματικό και φυσικό επίπεδο. Οι προσωκρατικοί φιλόσοφοι, τα είπαν Γη, Νερό, Αέρα και Φωτιά μιλώντας για τα «4 Στοιχεία της Φύσης» που δομούν τους αντίστοιχους κόσμους και ότι άλλο είναι εκδηλωμένο. Στην «Θεογονία του Ησίοδου», το ΧΑΟΣ, η ΓΗ και ο ΕΡΩΣ, αποτελούν την πρωταρχική τριάδα. Ο Έρωτας λοιπόν εκφράζεται σε κάθε επίπεδο του κόσμου και του ανθρώπου, σαν να είναι εκείνη η δύναμη που πλάθει τις μορφές, δίνει την ζωή και ένα κρυφό νόημα ενότητας, με όλα όσα συνυπάρχουμε. Ωστόσο εμείς σήμερα αντιλαμβανόμαστε με ευκολία τις πιο εξωτερικές και τραχιές όψεις του, κυρίως στο φυσικό επίπεδο.

Ο Πλάτωνας αναφέρει ότι ο Έρωτας είναι μια Φυσική Δύναμη που οδηγεί τα όντα προς την πληρότητα τους. Συνεπώς, όλοι όσοι αγαπούν κάτι, το κάνουν από έλλειψη πληρότητας. Τι αγαπά κανείς; Αυτό που δεν έχει. Όλοι αναζητούν αυτό που τους λείπει, αυτό που τους συμπληρώνει, και τους εμπλουτίζει σύμφωνα με το ύψος αντίληψης και συνείδησης του καθενός ξεχωριστά. Οι άνθρωποι ωθούνται από αυτή την δύναμη που τα θέλει όλα ενωμένα και αιώνια, αλλά σε ποιο επίπεδο κάθε φορά; Στην πράξη κανείς μπορεί να παρατηρήσει ότι ικανοποιούμε με ευκολία τις ανάγκες εκείνες που έχουμε κοινές με το ζωικό βασίλειο, αλλά εκείνες που αρμόζουν στην ανθρώπινη κατάσταση τις αγνοούμε. Έτσι η ανθρώπινη ευτυχία και ευδαιμονία μας ξεφεύγει γιατί έχουμε συνηθίσει να αναζητάμε και να ικανοποιούμε την «ευτυχία» της ζωικής μας φύσης.

Ο Έρωτας χωρίς αμφιβολία, εκφράζεται σε όλα τα επίπεδα, κάτω απ’ όλες τις δυνατές μορφές. Αλλά σίγουρα υπάρχει μια διαβάθμιση όπως ακριβώς συμβαίνει με τα συναισθήματα. Που κινούνται σαν τον αέρα, ανάμεσα σε δυο άκρα. Της ευχαρίστησης και του πόνου, της ευαρέσκειας και της δυσαρέσκειας. Όταν ο άνθρωπος ζει την ευχαρίστηση φοβάται την απώλεια και όταν ζει τον πόνο, νοιώθει την αδυναμία και την απογοήτευση. Αν φανταστούμε αυτές τις καταστάσεις ως δυο θέσεις ενός εκκρεμούς, σίγουρα μπορούμε να υπερβούμε το δυαδισμό, αν καταφέρουμε να υψωθούμε σε ένα ανώτερο συναίσθημα που μπορεί και δεν ταλαντεύεται, γιατί εδρεύει στο σημείο ανάρτησης του εκκρεμούς. Σύμφωνα με τις αρχαίες φιλοσοφικές διδασκαλίες αυτή η στάση αποτελεί έκφραση της ορθής προσπάθειας και συμπεριφοράς. Έτσι θα αναγνωρίσουμε τα καλύτερα συναισθήματα, ως αυτά που έχουν την δύναμη να διαρκούν. Όλοι οι άνθρωποι για παράδειγμα αναζητούν και θέλουν την αγάπη. Αλλά πότε ο άνθρωπος ελευθερώνεται από τις προβληματικές καταστάσεις; Μήπως όταν αρχίζει να ανακαλύπτει αυτά που αναζητά, μέσα του, στο δικό του Είναι; Μπορεί κανείς να αγαπήσει αν δεν εκτιμά και δεν πιστεύει στον εαυτό του αληθινά;

Έτσι κατ’ αντιστοιχία ο έρωτας σ’ όποιο επίπεδο και αν εκφράζεται χρειάζεται να υψωθεί για να φτάσει στο διαρκές και στο αιώνιο. Και αυτή του την ανάγκη ο άνθρωπος προσπαθεί να την ικανοποιήσει όπως μπορεί. Πάλι σύμφωνα με τον Πλάτωνα η αθανασία είναι αντικείμενο του Έρωτα. Για αυτό και ένας τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος επιδιώκει την αθανασία, είναι η γέννηση, που φέρνει πάντοτε κάτι νέο στη θέση του παλιού. Γιατί η γέννηση είναι κάτι αιώνιο και αθάνατο! Και για αυτό κάθε θνητό ον δίνει μεγάλη αξία σε κάθε γέννημα του. Αυτοί λοιπόν που «εγκυμονούν» στα σώματα επιδιώκουν να εξασφαλίσουν την αθανασία με την παιδογονία. Αλλά υπάρχουν και εκείνοι που εγκυμονούν στις ψυχές περισσότερο απ’ ότι στα σώματα. Τι εγκυμονούν; Αυτά που ταιριάζουν στην ψυχή να κυοφορήσει και να γεννήσει. Αυτά που βρίσκονται σε μια λανθάνουσα κατάσταση μέχρι να καταφέρουν να ανθίσουν στο φώς. Στην περίπτωση αυτή ο άνθρωπος ζει τον έρωτα εκείνον, που τον κατευθύνει προς την αλήθεια. Και η πρώτη αλήθεια που αναγνωρίζει είναι η αλήθεια της δικής του πραγματικότητας. Έχει πλέον καθετοποιηθεί στο ύψος του αυθεντικού ανθρώπου. Ο σπόρος του φιλόσοφου έχει «ξυπνήσει» και ενεργοποιηθεί.

Η ίδια ανάγκη να υψωθούμε υπάρχει και στο πεδίο της συμβίωσης με τους άλλους ανθρώπους. Η συνύπαρξη είναι το πιο δύσκολο πράγμα, γιατί προϋποθέτει την γόνιμη σύνδεση με τον καλύτερο μας εαυτό. Τότε μπορούμε να δεχτούμε τους ανθρώπους όπως είναι και να εμπνεύσουμε το ανθρώπινο στοιχείο μέσα από το δικό μας παράδειγμα. Για να μπορεί κάποιος να συνυπάρξει με άλλους ανθρώπους, θα πρέπει πρώτα να το κάνει με τον εαυτό του. Και αυτό είναι ένα συνεχόμενο γίγνεσθαι. Οι δυσκολίες στην επικοινωνία και στην συμβίωση, μας δίνουν την ευκαιρία να αναρωτηθούμε για την δική μας κατάσταση. Γιατί είναι αλήθεια: όταν είμαστε καλά, όλα γύρω μας είναι καλύτερα και αν υπάρχουν δυσκολίες μπορούμε να τις διευθετήσουμε ικανοποιητικά. Η πλήξη, η αδιαφορία και η ρουτίνα σε πολλές περιπτώσεις έρχονται πρόωρα για να σημάνουν τον θάνατο. Τι είναι εκείνο που μπορεί να φρεσκάρει και να δώσει ζωή στην καθημερινότητα μας; Ποια στάση θα μας επιτρέψει να αποδεχτούμε τις προκλήσεις και τις δυσκολίες της κάθε μέρας με ένα υγιές πνεύμα περιπέτειας και φιλομάθειας, μέσα από τις συγκεκριμένες εμπειρίες;

Έτσι αποκαλύπτονται και οι άλλες όψεις-δυνάμεις του ΄Ερωτα! Κυρίως τις συναντάμε σε ανθρώπους που καταφέρνουν να είναι ζωντανοί και δημιουργικοί με λίγα μέσα, να είναι αυτάρκεις. Επίσης σε εκείνους που αναρωτιούνται για το νόημα της ύπαρξης, του θανάτου, των προβλημάτων και των δοκιμασιών της ζωής, σε αυτούς που μαθαίνουν από τη ζωή και την καταλαβαίνουν. Σ’ αυτούς που αναζητούν τον θεό, την γνώση, την πνευματικότητα. Επίσης συναντάμε τον έρωτα στον άνθρωπο που πιστεύει στον εαυτό του και έχει την δύναμη να αποδεχτεί την δική του πραγματικότητα όπως αληθινά είναι. Σε εκείνον που τολμά να ανακαλύψει τον εαυτό του πίσω από τις μάσκες που εκ των πραγμάτων έχει εκπαιδευτεί να χρησιμοποιεί. Υπάρχει λοιπόν μια δύναμη, που μας σπρώχνει προς τα έξω, να ερωτευτούμε, να κάνουμε φίλους, οικογένεια, να χτίσουμε μια καριέρα, να αποκτήσουμε αγαθά κάθε είδους. Να πετύχουμε στη ζωή και να ευτυχίσουμε. Αλλά και μια ώθηση προς τα μέσα προς το δικό μας κέντρο, προς την πνευματική μας πηγή, την αληθινή μας φύση. Την εσωτερική αυτή φωνή τείνουμε να την ξεχάσουμε, γιατί με παρόμοιο τρόπο έτσι έχουμε εκπαιδευτεί. Τα φουσκωμένα πανιά, με όλα αυτά τα όνειρα στηρίζονται πάντα σε ένα γερό κατάρτι-σκαρί που σήμερα το ξεχνάμε, όπως επίσης έχουμε λησμονήσει τον Μεγάλο Έρωτα.

Εκείνον που μας ωθεί να αναζητήσουμε ιδανικά, την βαθύτερη αιτία της ύπαρξής μας, τον καλύτερο μας εαυτό, με ότι αυτό συνεπάγεται. Εκείνον τον έρωτα που δίνει… χωρίς να περιμένει ανταλλάγματα και αρκείται σ’ αυτό. Όπως η αγάπη αρκείτε στην αγάπη. Και είναι η κινητήρια δύναμη κάθε αλτρουιστικής προσπάθειας. Ποιο είναι εκείνο το κατάρτι που θα μας επιτρέψει να μην «σπάσουμε» μπροστά στις αντιξοότητες και δυσκολίες, αυτό που μας επιτρέπει να ανανεώνουμε την δύναμη και την ενέργεια μας; Αυτό που μας κάνει να ανασυντασσόμαστε να μαζεύουμε τα κομμάτια μας και να ονειρευόμαστε ξανά και ξανά, όποτε αυτό χρειάζεται;

Σίγουρα δεν είναι τα εξωτερικά αγαθά αυτού του κόσμου που μπορούν να μας δώσουν αυτή τη δύναμη μόνο, μας έχουν πει ψέματα. Μας χρειάζονται έως ένα βαθμό. Αυτή η δύναμη σύμφωνα με την αρχαία σοφία που μας έχουν κληρονομήσει όλοι οι πολιτισμοί και οι μεγάλοι Δάσκαλοι, κρύβεται μέσα μας και είναι το μόνο που δεν μπορεί κάνεις να μας κλέψει. Σαν να είναι ή ίδια η ουσία του εαυτού μας. Αυτό που μας χαρακτηρίζει ως ατομικότητες. Η πνευματική μας δύναμη, το πνεύμα νίκης και ελευθερίας που ωθεί τους ανθρώπους εκείνους, που στην καρδιά τους χτυπούν ακόμη τα χρυσά φτερά του Πρωταρχικού Έρωτα, να κάνουν κατορθώματα. Αυτή είναι η δύναμη εκείνη που κάνει τους ανθρώπους να αγαπούν, όχι από έλλειψη αλλά από γενναιοδωρία. Που ωθεί τους ανθρώπους να εκφράζουν τα πιο αγνά συναισθήματα τους και να επικοινωνούν χωρίς να χάσουν το κέντρο τους, τον αληθινό εαυτό τους.

Σ’ αυτό το ύψος συνείδησης ο άνθρωπος ζει με ένα διαφορετικό τρόπο, γιατί αρχίζει να αντιλαμβάνεται τους παλμούς της εσωτερικής του ζωής. «Δεν ζει απλά την ζωή του» όπως συνηθίζεται να ακούγεται σήμερα, αλλά σφυρηλατείται και διαμορφώνεται μέσα σ’ αυτήν. Ανακαλύπτει σταδιακά όλα τα κρυμμένα και εσωτερικά, τον πλούτο της ηθικής ζωής, ανακαλύπτει την ομορφιά σε όλα όσα είναι δίπλα του και μπροστά του. Σ’ αυτά που είναι μέσα μας, αλλά είναι θαμμένα…, στο καλό και στο δίκαιο. Την ομορφιά στους ανθρώπους, την ομορφιά του ουρανού, της θάλασσας, του κεραυνού και του χιονιού. Όλων εκείνων που διαρκούν και αγγίζουν με ένα τρόπο την αιωνιότητα επειδή τους άγγιξε το χέρι του Θεού Έρωτα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ