Από τα αρχαία χρόνια οι κινέζοι φιλόσοφοι πίστευαν ότι το σύμπαν αποτελείται από δυο αντίθετες δυνάμεις, το Γιν και το Γιανγκ, οι οποίες βρίσκονται σε συνεχή ένταση μεταξύ τους και η μια έλκει την άλλη. Σκοπός τους είναι να βρίσκονται σε ισορροπία, έτσι ώστε να υπάρχει αρμονία και γαλήνη στο σύμπαν. Ταξινόμησαν τα πάντα στο σύμπαν σύμφωνα με το νόμο του δυισμού Γιν – Γιανγκ, π.χ. αν το θηλυκό είναι Γιν και το αρσενικό είναι Γιανγκ, έχει να κάνει με τον νόμο της δυισμού. Το ίδιο για όλα τα φαινομενικά αντίθετα, όπως άσπρο μαύρο κ.ο.κ. Στη μελέτη αυτή των στοιχείων της φύσης βρίσκεται η ρίζα της κινέζικης ιατρικής και του Τσι Γκονγκ.
Το Τσι Γκονγκ είναι η προσπάθεια του ανθρώπου να εναρμονίσει μέσα του αυτές τις ενέργειες της φύσης. Αυτό επιτυγχάνεται με απλές ασκήσεις, οι οποίες όμως πρέπει να εκτελούνται σχεδόν καθημερινά και στις οποίες ο Νους και η Φαντασία παίζουν καθοριστικό ρόλο για την αποτελεσματικότητά τους. Βασίζεται στην Κινέζικη φυσιολογία και την αποδοχή ενεργειών που διαποτίζουν όλο το σώμα μας και ρέουν μέσα από συγκεκριμένα κανάλια (μεσημβρινοί).
Αυτός που εκτελεί τις ασκήσεις του Τσι Γκονγκ μπορεί να προλάβει ασθένειες που αλλιώς θα εκδηλωνόταν ή και να θεραπεύσει, κυρίως ψυχοσωματικές αρνητικές καταστάσεις.
Αποτελεί μέρος των πολεμικών τεχνών, γιατί μπορεί να βοηθήσει τον ασκούμενο να ενεργοποιήσει δυνάμεις, που θα τον κάνουν δυνατότερο και αποτελεσματικότερο στο σύστημα στο οποίο εξασκείται.
Σύμφωνα με τον Michel Echenique, τον ιδρυτή του Ινστιτούτου Φιλοσοφικών Πολεμικών τεχνών Μποντιντάρμα, στο οποίο το κύριο σύστημα που διδάσκεται είναι το Νέι Κούγκ, το Τσι Γκονγκ είναι μια «εργασία εσωτερικής ενέργειας». Για να γίνει πλήρης αυτή η ενέργεια ή δύναμη και να ρέει αρμονικά και ομοιόμορφα, χρειάζεται να συγχρονίσει κανείς τρεις ειδικές όψεις
- Τον αναπνευστικό ρυθμό
- Τον καρδιακό ρυθμό
- Το ρυθμό του νευρικού ρευστού
Έτσι αναδύεται θερμότητα από το βάθος του οργανισμού, δημιουργείται εκπομπή ηλεκτρισμού, που εκδηλώνεται εξωτερικά στο ύψος του στήθους και μεταβιβάζεται μέσα από τις παλάμες των χεριών
Παραδοσιακά η ιστορία της θεωρίας του Τσι (θεμελιώδες ενέργεια για το Τσι Γκονγκ) αρχίζει με την εμφάνιση της κινέζικης ιατρικής κατά την βασιλεία του Κίτρινου αυτοκράτορα Χουάνγκ Τι (2697-2597 π.Χ.). Το θεμελιώδες βιβλίο της κινέζικης ιατρικής, το Νέι Τσιγκ Σου Βεν, αποδίδεται στον Χουάνγκ Τι, αν και σύγχρονοι μελετητές το θεωρούν ως έργο της δυναστείας των Χαν. Από το Ι Τσινγκ (ένα άλλο πολύ αρχαίο βιβλίο που ανάγεται περίπου στο 2400 π.Χ.) τα οκτώ τρίγραμμα χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν την κυκλοφορία του Τσι στο σώμα.
Ο Λάο Τσε περιέγραψε αναπνευστικές τεχνικές με σκοπό την αύξηση της κυκλοφορίας του Τσι, για την αύξηση και τη διάρκεια της ζωής. Στα κατοπινά χρόνια γράφτηκαν πολλά βιβλία για το Τσι Γκονγκ όπως: «Συμβουλές από τη Χρυσή Αίθουσα», «Το Βιβλίο του Χαν για τις τέχνες και τη γνώση» και πολλά άλλα.
Στη διάρκεια της δυναστείας Λιάνγκ (502-557 μ.Χ.) ο βουδιστής μοναχός Ντα Μο (γνωστός και ως Μποντιντάρμα) από την Ινδία, έγραψε δύο βιβλία μετά από απομόνωση εννέα χρόνων διαλογισμού: τo I Tζιν Τσινγκ (Πραγματεία για την αλλαγή Μυών/Τενόντων) και το Σι Σουέι Τζινγκ (Πραγματεία για την Πλύση Μυελού -Εγκεφάλου). Η αιτία για τη συγγραφή αυτών των δύο βιβλίων ήταν η κατάσταση των μοναχών στο ναό Σαολίν, οι οποίοι ήταν πολύ αδύναμοι λόγο των μακροχρόνιων στάσεων για διαλογισμό και προσευχή. Έτσι απομονώθηκε και διαλογίστηκε, για να δώσει λύση στο πρόβλημα. Η Πραγματεία για την αλλαγή των Μυών/Τενόντων δίδασκε τους ιερείς πώς να ξαναβρίσκουν την υγεία τους και να δυναμώνουν το φυσικό τους σώμα Οι μοναχοί Σαολίν ανέπτυξαν αυτές τις μεθόδους και τις συνδύασαν με τις πέντε ομάδες των πολεμικών ασκήσεων που μιμούνται τις κινήσεις ζώων. Αυτή ήταν πρώτη γνωστή εφαρμογή του Τσι Γκονγκ στις πολεμικές τέχνες.
Στις μετέπειτα δυναστείες γράφτηκαν κι άλλα πολύ ενδιαφέροντα βιβλία όπως «Διατριβή για τις Αιτίες και τα συμπτώματα των διαφόρων ασθενειών», «Μυστικά της Θρέψης της Ζωής», «Μυστική Βιβλιοθήκη της Αίθουσας της Ορχιδέας», στα οποία αναλύεται η χρήση του Τσι Γκονγκ.
Σύμφωνα με τη διδασκαλία του Τσι Γκονγκ, το Τσι, η ενέργεια του σώματος που πηγάζει από τη Γιν όψη, δεν μπορεί να γίνει ορατή, αλλά μπορεί να γίνει αισθητή. Έχει σχέση με τη σκέψη, την ψυχή και το Πνεύμα. Η Γιανγκ όψη έχει σχέση με το σώμα και εκτελεί, βιώνει τις αποφάσεις του Γιν εσωτερικά και εξωτερικά. Για να υπάρξει ζωή θα πρέπει να υφίσταται ισορροπία και συνεργασία μεταξύ τους. Το Τσι είναι η πηγή της ζωής και οι δραστηριότητες του φυσικού σώματος, μέσω του Γιανγκ, είναι η εκδήλωση της ζωής στην πράξη. Το Τσι Γκονγκ ασχολείται κυρίως με τη διατήρηση της σωστής ισορροπίας του Γιν Γιανγκ και η εφαρμογή του δίνει στους ανθρώπους μια ισορροπία που οδηγεί στην αρμονία και στην κατανόηση της φύσης του ανθρώπου, αναγκάζοντας τη συνείδηση να ανεβαίνει επίπεδα και να εξελίσσεται κατανοώντας και βιώνοντας το δρόμο του ΤΑΟ.
Οι ασκήσεις του Τσι Γκονγκ χωρίζονται σε δυο βασικές κατηγορίες: η πρώτη ονομάζεται Γουάι Νταν που σημαίνει εξωτερικό ελιξίριο και εστιάζει στην προσοχή στα άκρα του σώματος. Το ελιξίριο είναι μια υποθετική ουσία που επιμηκύνει τη ζωή, οι κινέζοι πιστεύουν ότι υπάρχει στο σώμα, αλλά θα πρέπει να το βρούμε και ύστερα να το προστατέψουμε και να το θρέψουμε. Η δεύτερη κατηγορία ονομάζεται Νέι Νταν και σημαίνει συγκέντρωση του ελιξιρίου εσωτερικά, οι ασκήσεις αυτής της κατηγορίας είναι βαθύτερες από την προηγούμενη και είναι πιο δύσκολο να εφαρμοστούν. Επίσης ο άνθρωπος που τις εκτελεί πρέπει να είναι ηθικός και ανιδιοτελής, γιατί οι ασκήσεις του Νέι Νταν σχετίζονται με πολύ λεπτά σημεία του σώματος, όπως π.χ., στις ασκήσεις πλύσης μυελού-εγκεφάλου, για αυτό το λόγο μεταβιβαζόταν μόνο σε λίγους και έμπιστους μαθητές, για να μην τις χρησιμοποιήσει κάποιος για εγωιστικούς σκοπούς.
Πέρα όμως από τις ασκήσεις, το Τσι Γκονγκ χωρίζεται σε τέσσερις κύριες κατηγορίες, ανάλογα με το σκοπό της εξάσκησης και το που θέλουμε να φτάσουμε.
- Ακαδημαϊκό Τσι Γκονγκ, για τη διατήρηση της υγείας.
Αυτή η κατηγορία εστιάζεται στη διατήρηση της υγείας και την πρόληψη της ασθένειας, που προκαλούνται από νοητική και συναισθηματική υπερβολή.
- Ιατρικό Τσι Γκονγκ, για θεραπεία.
Αυτή η κατηγορία έχει να κάνει με την κίνηση και την ισορροπία του Τσι στο σώμα μας.
Πολεμικό Τσι Γκονγκ, για μάχη.
Αυτή η κατηγορία αυξάνει τη μαχητική ικανότητα μέσω της συγκέντρωσης και του καθαρού νου. Ο νους χρησιμοποιείται για να κατευθύνει το Τσι στους μυς και να τους ενεργοποιήσει. Αυτό το καταφέρνει μέσω της συγκέντρωσης ενεργοποιώντας τους μυς σε ανώτερα επίπεδα και αυξάνοντας τη μαχητική αποτελεσματικότητα του ατόμου.
- Θρησκευτικό Τσι Γκονγκ, για Φώτιση ή βουδική κατάσταση
Ο στόχος αυτής της κατηγορίας είναι η προσπάθεια για Φώτιση, οι μαθητές αναζητούν να ανυψωθούν πάνω από την ανθρώπινη δυστυχία και να ξεφύγουν από τον κύκλο των συνεχόμενων επαναγεννήσεων.
Κλείνοντας να σημειώσουμε ότι το Τσι Γκονγκ είναι ένα σύστημα με πολλά οφέλη για τον άνθρωπο. Χρειάζεται όμως συστηματική εξάσκηση με έναν πεπειραμένο Δάσκαλο, όπως ισχύει για όλα τα Παραδοσιακά Συστήματα Εξάσκησης.