Η εσωτερική σημασία του Χειμερινού Ηλιοστασίου

Μια διαφορετική κλίση της Γης γύρω από τον άξονά της, στη μέγιστη ή ελάχιστη απόστασή της από τον Ήλιο στο κέντρο του Ηλιακού συστήματος, ευθύνεται για τις διαφορετικές εποχές. Έτσι, όταν στο βόρειο ημισφαίριο της Γης έχουμε χειμώνα, στο άλλο αντίστοιχό της έχουμε καλοκαίρι και αντίθετα. Είναι αυτοί οι παράγοντες, οι οποίοι ορίζουν τις διαφορετικές εποχές, τις ισημερίες και τα ηλιοστάσια σε φυσικό επίπεδο.

Κάθε τι εξωτερικό ωστόσο έχει και τις αντίστοιχες επιδράσεις του στο εσωτερικό των όντων και των ανθρώπων. Έτσι, οι αρχαίοι πολιτισμοί από πάντα έδιναν μεγάλη σημασία σε αυτές τις τέσσερις διαφορετικές ημέρες του χρόνου, αυτές τις τέσσερις «στιγμές» στις οποίες η Γη είχε μια ιδιαίτερη-διαφορετική θέση στον χώρο και τον χρόνο. Ονομάστηκαν ισημερίες και ηλιοστάσια, και ήταν οι πυξίδες γύρω από τις οποίες τόσο σε πρακτικό όσο και σε εσωτερικό άξονα γυρνούσε η ανθρώπινη ιστορία.

Μια εποχή του χρόνου, τον χειμώνα, είτε για το βόρειο είτε για το νότιο ημισφαίριο, ένα μέρος της Γης, έχει την ελάχιστη επαφή του με τον ορατό φυσικό και ζωτικό «πατέρα» του ηλιακού συστήματος, τον Ήλιο. Την ημέρα αυτή, η νύχτα «νικάει», και ο ήλιος βρίσκεται στη μεγαλύτερη «πτώση» του. Η κίνηση της Γης είχε μεγάλη σημασία για την εσωτερική ζωή του ανθρώπου και έχει ακόμα σε ένα εσωτερικό κλειδί ερμηνείας. Ο κάθε άνθρωπος έχει το δικό του ταξίδι στην αναζήτηση της ψυχής του και του εαυτού του. Έχει και εκείνος έναν δικό του εσωτερικό Ήλιο και ένα δικό του σκοτάδι, ως έλλειψη -φωτός, πνεύματος, ουσίας, σκοπών, ιδεωδών, σοφίας. Όπως όλα τα στοιχεία της φύσης, έτσι και αυτός, ρίχνει τα φύλλα του το φθινόπωρο, ανθίζει την άνοιξη, το καλοκαίρι έχει τη μεγαλύτερη του ενέργεια, και τον χειμώνα, βιώνει τον «θάνατό» του.

Εκείνη την ημέρα, που ταυτίζεται σήμερα με την 21^η Δεκεμβρίου για το βόρειο ημισφαίριο και 21^η Ιουνίου αντίστοιχα για το νότιο, το σκοτάδι κυριαρχεί και η ενέργεια του φωτός βρίσκεται στη χαμηλότερή της εκδήλωση. Στον Αιγυπτιακό πολιτισμό υπήρχε η αντίληψη, ότι δεν είναι σίγουρο ότι ο Ήλιος θα ανατείλει αύριο ξανά. Τίποτα δεν είναι σίγουρο… Θα δώσει σήμερα ο Ήλιος τη μεγαλύτερή του μάχη. Θα νικήσει ή θα χάσει; Τίποτα δεν ήταν δεδομένο. Όντας ενωμένοι με τη φύση και την εσωτερική σημασία των πραγμάτων και των γεγονότων, έβλεπαν τη Φύση ως κάτι το ενιαίο. Βίωναν μία εκδήλωση, έναν κόσμο, μία ουσία, και τον άνθρωπο αναπόσπαστο κομμάτι της. Θα νικήσει σήμερα ο άνθρωπος; Θα μπορέσει να περάσει μέσα από το δικό του μεγαλύτερο σκοτάδι ώστε να ανθίσει εσωτερικά την άνοιξη; Τίποτα δεν είναι σίγουρο…

Κανένας δεν ξέρει, αν και ο καθημερινός ήλιος του ανθρώπου θα ανατείλει την επόμενη μέρα ξανά. Γιατί σήμερα, στο Χειμερινό Ηλιοστάσιο, ο άνθρωπος δίνει τη μεγαλύτερή του μάχη.

Οι Θεοί του φωτός γιορτάζονταν αυτή την ημέρα, ή αλλιώς η ημέρα αυτή θεωρούταν το σημείο της γέννησής τους. Ο Μίθρας ως θεός του φωτός και της σοφίας κατά τον ζωροαστρισμό, ήταν ο προστάτης της «Άσα»- της αλήθειας και της τάξης, συμβολικά δηλαδή της σοφίας που αποκτά ο άνθρωπος όταν έχει βάλει φως στη ζωή του. Αντίστοιχα η γέννηση του Χριστού που έχει καθιερωθεί σήμερα στις 25 Δεκεμβρίου είναι το σημάδι της έλευσης του φωτός μέσα στο σκοτάδι των καιρών. Τα Σατουρνάλια στη Ρώμη προς τιμήν του Θεού Κρόνου και τα αντίστοιχα Κρόνια στον ελληνικό πολιτισμό είναι κάποια άλλα τέτοια παραδείγματα.

Στον ύστερο Ρωμαϊκό πολιτισμό, εορταζόταν στο χειμερινό ηλιοστάσιο, ο «Sol Invictus» ή αλλιώς, «ο ακαταμάχητος ήλιος», ο Ήλιος που στο τέλος πάντα νικάει όλα τα σκοτάδια και καταφέρνει να ανατείλει ξανά. Ήταν μια γιορτή του θεού Μίθρα, ωστόσο η σημασία του δεν ήταν μόνο λατρευτική αλλά κυρίως εσωτερική.

Εκείνη την ημέρα, οι ρωμαικές λεγεώνες κρύβανε τα σύμβολα και τα λάβαρά τους, όπως είχε κρυφτεί αντίστοιχα και ο Ήλιος, και επαγρυπνούσαν μέχρι να βεβαιωθούν ότι ο Ήλιος θα ανατείλει ξανά. Να ανατείλει την επόμενη μέρα ακαταμάχητος και νικητής, πάνω στο σκοτάδι της άγνοιας. Τίποτα δεν είναι σίγουρο, μέχρι ο Ήλιος να ανατείλει ξανά.

Σήμερα, ίσως θεωρεί κανείς ότι αυτά δεν έχουν σημασία και ότι είναι απλά δοξασίες και προκαταλήψεις του αρχαίου καιρού. Ωστόσο, ως ένα φυσικό φαινόμενο, οι χειμώνες και οι διαφορετικές εποχές, επηρεάζουν τη ροή της εκδήλωσης κάθε χρόνο και στη στροφή του χρόνου βρίσκονται αυτοί οι σταθμοί-στάσεις, τα ηλιοστάσια. Η ζωή φθίνει μέχρι να αναγεννηθεί ανανεωμένη την άνοιξη. Αν όλη η φύση, τουλάχιστον στον πλανήτη μας ακολουθεί αυτούς τους κύκλους. Έτσι και ο άνθρωπος ως μέρος της φύσης ακολουθεί αναπόφευκτα αυτό τον ρυθμό.

Στη σπειροειδή κίνηση της εξέλιξης του ανθρώπου προς την ανακάλυψη της πορείας του στη ζωή, προς την ανάβαση ως το κέντρο του εαυτού του, υπάρχει ένα χαμηλό σημείο, αυτό είναι ο χειμώνας του και το χειμερινό ηλιοστάσιο. Οι μεγαλύτερες δυσκολίες, η μεγαλύτερη πτώση, βρίσκονται συμβολικά αυτήν την εποχή, για αυτό χρειάζεται να επαγρυπνούμε όπως η ίδια η φύση, έτσι ώστε να μπορούμε και εμείς να ανατείλουμε ξανά, όπως ο Ήλιος. Με αυτόν τον τρόπο, ο άνθρωπος θα ανατείλει πιο σοφός και πιο δυνατός, στην πορεία του στη ζωή ακολουθώντας και εκείνος τη ροή της ζωής, ως ένα ον με νου και καρδιά στην αναζήτηση του εσωτερικού του Ήλιου-Εαυτού.

Συγγραφέας: Γιαννακόπουλος Δημήτριος

Ετικέτες: Χειμερινό Ηλιοστάσιο