Ο έρωτας στο μικροσκόπιο

Η σχέση του έρωτα με την τέχνη είναι σε όλους γνωστή: η τέχνη έχει εξυμνήσει τον έρωτα και ο έρωτας έχει απογειώσει την τέχνη. Επίσης, ο έρωτας συνδέεται με τη θρησκεία τόσο στενά, ώστε οι δύο έννοιες ταυτίζονται στη βαθύτερη ουσία τους (θρησκεία = αγάπη). Τι γίνεται, όμως, με την επιστήμη; Σύμφωνα με την άποψη που επικρατεί, πρόκειται για δύο αντίθετα πεδία: ο έρωτας δε “σκέφτεται” επιστημονικά, γιατί δεν έχει λογική ή ο έρωτας δεν έχει θέση στην “καρδιά” της επιστήμης, επειδή η τελευταία πρέπει να είναι αντικειμενική. Ωστόσο, η επιστήμη είναι μία θεμελιώδης πτυχή του ανθρώπινου πολιτισμού, που υπάρχει χάρη στον έρωτα: η επιστήμη ζει και εξελίσσεται από τον έρωτά της για την αλήθεια… Ας δούμε, λοιπόν, τι έχει ανακαλύψει ως τώρα.

Ερωτευμένος Δαρβίνος (η βιολογία του έρωτα)

Ο έρωτας θεωρείται μία όμορφη παγίδα που έχει στήσει η φύση, με σκοπό τη διαιώνιση του είδους, ώστε να συνεχίσει να βιώνεται η μοναδικότητα της ζωής, με τις χαρές και τις λύπες, τον ενθουσιασμό και την απογοήτευση, την ηδονή και τον πόνο, δηλαδή με όλες τις εμπειρίες που έχει να μας δώσει. Μάλιστα, ο βιολογικός αυτός μηχανισμός αναλύεται σε τρία μέρη: τη σεξουαλική παρόρμηση, την αφοσίωση σε ένα άτομο και τη ρομαντική αγάπη (έρωτας), που ενώνει τα δύο προηγούμενα.

Τα βέλη του Έρωτα (η ανατομία του έρωτα)

Παρότι ο εγκέφαλος αποτελεί ακόμη σε μεγάλο βαθμό μία “terra incognita” (=ανεξερεύνητη γη), παρατηρώντας ερωτευμένους ανθρώπους μέσα από τον Μαγνητικό Τομογράφο (MRI), μπορέσαμε να δούμε πού στοχεύουν τα βέλη του Έρωτα. Οι περιοχές, λοιπόν, που σχετίζονται περισσότερο με την εκδήλωση του έρωτα εντοπίστηκαν στο κέντρο του εγκεφάλου (π.χ. ιππόκαμπος, θάλαμος, αμυγδαλή κ.ά.), δηλαδή ο έρωτας φαίνεται να βρίσκεται στον πυρήνα της λογικής μας…

Ένα ακαταμάχητο κοκτέιλ (η χημεία του έρωτα)

Όταν δραστηριοποιούνται τα παραπάνω τμήματα του εγκεφάλου, επηρεάζεται η λειτουργία κάποιων ουσιών, μέσω των οποίων όλος ο οργανισμός “συντονίζεται” στον ρυθμό του έρωτα. Για παράδειγμα, χάρη σε μία έκρηξη ντοπαμίνης, νιώθουμε όμορφα, έχουμε περισσότερη ενέργεια, συγκεντρωνόμαστε καλύτερα και χρειαζόμαστε λιγότερο φαγητό και ύπνο. Επιπλέον, αντιλαμβανόμαστε λιγότερο τον πόνο και γενικότερα, τείνουμε να είμαστε αισιόδοξοι, ενώ μακροπρόθεσμα έχουμε μια ζωή με περισσότερη υγεία. Τελικά, ο έρωτας μοιάζει να είναι πανάκεια…

Ραντεβού με τους αριθμούς (τα μαθηματικά του έρωτα)

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς ενός Βρετανού, οι πιθανότητες να βρει την ιδανική σύντροφο ήταν 400 φορές λιγότερη από τις καλύτερες εκτιμήσεις για το πόσες ευφυείς εξωγήινες μορφές ζωής υπάρχουν! Το μυστικό, ωστόσο, δεν είναι να βρούμε το ιδανικό ταίρι, αλλά να διατηρήσουμε τον έρωτα μακροχρόνια. Μία μαθηματικός μάς δίνει σχετικά την εξής επιστημονικά επιβεβαιωμένη συμβουλή: ο αρνητισμός στη σχέση αντιστοιχεί με το ξεκίνημα ενός πυρηνικού πολέμου και ο τρόπος για να τον αποφύγουμε είναι μία θετική στάση, που χτίζεται με το να εκφράζουμε στον σύντροφό μας τα συναισθήματά μας, αντί να τα καλύπτουμε. Ποιος φανταζόταν ότι τα μαθηματικά θα ήταν ο καλύτερος σύμμαχος για τον σύμβουλο σχέσεων;

Όπως όταν μάθεις τη συνταγή ενός γλυκού, συνεχίζεις να το απολαμβάνεις καθώς το γεύεσαι, έτσι και οποιαδήποτε ανάλυση του έρωτα δεν μπορεί να αφαιρέσει τίποτα από τη μαγεία του όταν τον βιώνεις. Εκτός από την έλξη ανάμεσα σε ανθρώπους, σύμφωνα με τον Πλάτωνα, ο έρωτας είναι η ανάγκη να γνωρίσουμε κάτι καινούριο, να μάθουμε την αλήθεια, που σημαίνει να εξελίξουμε την επιστήμη, για να επιβεβαιώσουμε όσα ήδη ξέρουμε από διαίσθηση κι όσα έχουν ήδη ειπωθεί από τους φιλοσόφους: ότι ο έρωτας είναι μια εφαρμογή της ηθικής, η τάση της ψυχής να ολοκληρωθεί ξανά, να ανυψωθεί και να ενωθεί το άπειρα μικρό με το άπειρα μεγάλο, δηλαδή ο άνθρωπος με τη φύση. Έρωτας VS Επιστήμη; Όχι. Εξάλλου, τα ετερώνυμα έλκονται…

Εκτύπωση

Από το ίδιο Τεύχος

Περισσότερα Άρθρα ΕΠΙΣΤΗΜΗ

×