Επιστημονικά Νέα (Μυστήρια)

1. Τα μυστήρια της Αιγύπτου
2. Τα 7 αρχαιολογικά μυστήρια που αναμένεται να λυθούν αυτόν τον αιώνα
3. Τα μυστικά του Τεοτιχουακάν: Νέα μυστήρια αποκαλύπτουν οι ανασκαφές στην αρχαία πόλη στο Μεξικό
4. Η «μούμια» όλων των μυστηρίων: Έτσι κατασκεύασαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι τις Πυραμίδες
5. Ο Τύμβος Καστά στην Αμφίπολη «δείχνει» τους Δελφούς
6. Το μυστήριο πίσω από την τοποθεσία των ναών της Αρχαίας Ελλάδας

Τα μυστήρια της Αιγύπτου

Εμπνευση στους δημιουργούς κινηματογραφικών ταινιών θα δώσει η υπόθεση της εξέτασης μούμιας 4.000 ετών από το FBI

Η υπόθεση αυτή θα μπορούσε, στο περιθώριο του επιστημονικού επιτεύγματος σχετικά με το αρχαίο DNA, να γίνει ο θεματικός άξονας μίας επιτυχημένης σειράς στο Netflix. Το FBI («πρωταγωνιστής» σε μυθιστορήματα, ταινίες, κόμικς και σίριαλ από την ίδρυσή του το 1908), ένα μεγάλο μουσείο (με τον «Κώδικα Ντα Βίντσι» έγινε δημοφιλές σκηνικό ιστορικού σασπένς), γενετιστές σε ρόλο «ντέτεκτιβ της Ιστορίας» και μια μούμια με ζωγραφιστά φρύδια που ψάχνουν να βρουν αν πρόκειται για άνδρα ή γυναίκα.

Κάτι μου λέει, ότι η ιστορία αυτή θα δώσει έμπνευση σε αρκετούς σεναριογράφους ,που θα περιτυλίξουν τα επιστημονικά στοιχεία στη συσκευασία ενός «παραμυθιού», από εκείνα που αρέσουν στους μεγάλους. Αλλωστε, η Αίγυπτος, οι πυραμίδες και οι μούμιες (οι πιο «ζωντανές» παρουσίες των αρχαίων χρόνων στη σύγχρονη εποχή) τροφοδοτούν συστηματικά τη φαντασία των σύγχρονων παραμυθάδων για ενηλίκους.

Πριν από σχεδόν δύο αιώνες, το 1827, η Τζέιν Λούντον, συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας, έγραψε τη «Μούμια, ένα παραμύθι του 22ου αιώνα» όπου περιγράφει πώς, σε αυτήν τη μακρινή τότε και κοντινή τώρα εποχή, η μούμια του Χέοπα θα σώσει την ανθρωπότητα από την ανηθικότητα. Ακολούθησαν πολλά ανάλογα μυθιστορήματα και, κυρίως, κινηματογραφικές παραγωγές με θέμα την αρχαία Αίγυπτο και τις πυραμίδες (ή έστω ως σκηνικό όπως το «Εγκλημα στο Νείλο» με το «μπουκέτο» των μεγάλων πρωταγωνιστών) ενώ η «Μούμια 2» είναι η πιο πρόσφατη ταινία με τον Τομ Κρουζ.

Επίσης κόμικ και video game και όλες οι εκδοχές της σύγχρονης βιομηχανίας παραμυθιών που έκαναν τα μυστήρια της Αιγύπτου ιδιαιτέρως ευπώλητα. Βοηθούν σε αυτό και οι αντικρουόμενες θεωρίες των αιγυπτιολόγων για το πώς χτίστηκαν οι πυραμίδες, αλλά και τα περίφημα hoax περί εξωγήινων.

Οι αρχαιολόγοι μπορεί να διαφωνούν γι’ αυτήν την εκλαΐκευση της επιστήμης, και έχουν τα δίκια τους. Είναι όμως ένας τρόπος να γίνει πιο προσιτή στο ευρύ κοινό. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η Λάρα Κροφτ είναι αρχαιολόγος.

Πηγή: in.gr

ΕΙΚΟΝΑ: http://www.in.gr/wp-content/uploads/2018/04/moumia-fbi.png

Τα 7 αρχαιολογικά μυστήρια που αναμένεται να λυθούν αυτόν τον αιώνα

Τα μυστήρια της αρχαιότητας ανέκαθεν συνάρπαζαν το κοινό. Τα μυστικά των πολιτισμών που κυριάρχησαν στη Γη πριν από χιλιάδες χρόνια πάντα ασκούσαν μια ιδιαίτερη γοητεία, σε μεγάλο βαθμό λόγω των μύθων και θρύλων που έφτασαν μέχρι τη σύγχρονη εποχή, αναγόμενοι πιθανώς σε πραγματικά γεγονότα και προσωπικότητες.

Ο Φρέντρικ Χίμπερτ, αρχαιολόγος του National Geographic και μέλος της National Geographic Society, χαρακτηρίζει τον 21ο αιώνα τη «νέα εποχή της εξερεύνησης» και προβαίνει σε επτά προβλέψεις όσον αφορά στο ποια θα είναι τα επτά αρχαιολογικά μυστήρια τα οποία αναμένεται να λυθούν μέσα στον 21ο αιώνα.

1: Ανακάλυψη άγνωστων πόλεων ή και πολιτισμών στην Κεντρική και Νότια Αμερική. Οι αρχαιολόγοι χρησιμοποιούν τεχνολογία LIDAR (light detection and ranging) για να «δουν» κάτω από την πυκνή βλάστηση σε μέρη όπως η Ονδούρα και το Μπελίζ, για να εντοπίσουν οικισμούς των οποίων η ύπαρξη ήταν άγνωστη.

2: Ανακάλυψη του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου ή του Τζένγκις Χαν: Τεχνολογίες όπως το GPR (Ground Penetrating Radar) επιτρέπουν τη εξερεύνηση σημείων ενδιαφέροντος κάτω από την επιφάνεια της γης χωρίς σκάψιμο. Στο πλαίσιο του Valley of the Khans Project του National Geographic η ομάδα του Χίμπερτ χρησιμοποίησε δορυφορικές εικόνες για τον εντοπισμό πιθανών σημείων, και μετά προέβη σε έρευνα με GPR. «Όσο μεγαλύτερη περιοχή ερευνάς, τόσο πιθανότερο είναι να βρεις κάτι. Γιατί όχι τον τάφο του Τζένγκις Χαν; Ή του Μεγάλου Αλεξάνδρου;»

3: Είσοδος στον τάφο του πρώτου αυτοκράτορα της Κίνας: Οι αρχαιολόγοι γνωρίζουν που ετάφη ο Κιν Σι Χουάνγκ Ντι, περιτριγυρισμένος από τον διάσημο στρατό πολεμιστών από τερακότα. Ωστόσο, ο κίνδυνος πρόκλησης ζημιών σε αντικείμενα που έχουν διατηρηθεί εδώ και πάνω από 2.000 χρόνια κάνει τους αρχαιολόγους διστακτικούς να τον ανοίξουν. Μέσω τεχνολογίας GPR και μαγνητομέτρων μπορεί να χαρτογραφηθεί το εσωτερικό, και μικροσκοπικά ρομπότ μπορούν να μπουν μέσα και να τον εξερευνήσουν με ελάχιστο κίνδυνο πρόκλησης ζημιών.

4: Αποκρυπτογράφηση της μυστηριώδους γλώσσας των αρχαίων Μινωιτών (Γραμμικής Α): Ο μινωικός πολιτισμός, που άλλοτε διαφέντευε μεγάλο κομμάτι της Μεσογείου, αποκαλύφθηκε τον προηγούμενο αιώνα, αλλά η γλώσσα τους δεν έχει αποκωδικοποιηθεί/ «μεταφραστεί» ακόμα, και ως εκ τούτου αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της σύγχρονης αρχαιολογίας. Για την επίλυση του συγκεκριμένου μυστηρίου μπορεί να χρησιμοποιηθεί η σύγχρονη τεχνολογία Big Data, και μοντέρνοι και πανίσχυροι υπερυπολογιστές.

5: Κατανόηση των λόγων πίσω από τη δημιουργία των Γραμμών της Νάσκα: Οι ερευνητές ακόμα προσπαθούν να καταλάβουν τι κρύβεται πίσω από τα αρχαία γεωγλυφικά στο Περού, που είναι ορατά από μεγάλα ύψη. Κάποιες εξηγήσεις είναι ότι απεικονίζουν αστερισμούς ή ότι σχετίζονται με τον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής. Ο Χίμπερτ συμφωνεί με τον ανθρωπολόγο Τζόνας Ράινχαρντ, που εκτιμά ότι δεν υπάρχει κάποια μεμονωμένη ερμηνεία/ θεωρία που να μπορεί να θεωρηθεί σωστή. Εδώ εισέρχεται η ανάλυση μέσω υπολογιστών τεράστιων όγκων γεωγραφικών και αρχαιολογικών δεδομένων.

6: Εύρεση ενός ολοκληρωμένου και καλά διατηρημένου πτώματος Νεάντερταλ: Καθώς η αύξηση της θερμοκρασίας παγκοσμίως επιφέρει υποχώρηση των παγετώνων, θεωρείται πολύ πιθανό ότι, αργά ή γρήγορα, κάποια στιγμή θα εμφανιστεί ένας καλά διατηρημένος άνθρωπος Νεάντερταλ- όπως βρέθηκε αντίστοιχα μωρό μαμούθ ηλικίας 40.000 ετών στη Σιβηρία.

7: Επιβεβαίωση της παρουσίας Βίκινγκ στη Βόρεια Αμερική σε μεγάλη κλίμακα: Με την αύξηση της θερμοκρασίας να φέρνει αποκαλύψεις μυστικών που κρύβονται στους παγετώνες, θεωρείται ότι στον Καναδά θα βρεθεί πιθανώς δίκτυο οικισμών Βίκινγκ, που θα έχει ως αποτέλεσμα να γραφτεί ξανά η ιστορία της «ανακάλυψης» της Αμερικής, προβλέπει ο Χίμπερτ.

ΠΗΓΗ: huffingtonpost.gr

ΕΙΚΟΝΑ

https://s-i.huffpost.com/gen/3396318/images/n-ALEXANDER-THE-GREAT-628×314.jpg

Τα μυστικά του Τεοτιχουακάν: Νέα μυστήρια αποκαλύπτουν οι ανασκαφές στην αρχαία πόλη στο Μεξικό

Εδώ και δεκαετίες, η ανακάλυψη ενός βασιλικού τάφου ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς στόχους των αρχαιολόγων που πραγματοποιούν έρευνες στην αρχαία πόλη Τεοτιχουακάν στο Μεξικό, καθώς θεωρείται ότι κάτι τέτοιο θα αποκάλυπτε πολύτιμα νέα στοιχεία για την πολιτική δύναμη μιας πόλης, που κάποτε ήταν η μεγαλύτερη σε όλο το δυτικό ημισφαίριο. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Guardian, πρόκειται για ένα μυστήριο που οι αρχαιολόγοι πίστεψαν το 2015 ότι θα λυνόταν σύντομα, λόγω της εύρεσης μεγάλων ποσοτήτων υγρού υδράργυρου σε σήραγγα, μαζί με πολύτιμα αντικείμενα, κάτω από την Πυραμίδα του Φτερωτού Ερπετού- του τρίτου μεγαλύτερου ναού της πόλης.

Επρόκειτο για την πρώτη φορά που η τοξική αυτή ουσία εντοπιζόταν σε αρχαιολογικό χώρο στο Μεξικό, «πυροδοτώντας» εικασίες πως η αναζήτηση για τον βασιλικό τάφο ήταν κοντά στο τέλος της. Ωστόσο, όπως αποδεικνύεται μέχρι τώρα, αυτό δεν ισχύει, παρά τις εκτενείς έρευνες στην πυραμίδα, οι οποίες δεν αποδίδουν νέα στοιχεία σχετικά με τους αινιγματικούς ηγεμόνες του Τεοτιχουακάν.

«Στην αρχή των ερευνών, νομίζαμε πως το τούνελ ήταν μια μεταφορική απεικόνιση του κάτω κόσμου, του μέρους της δημιουργίας και της μεταβίβασης της εξουσίας, και ότι θα βρίσκαμε έναν τάφο των ηγετών του Τεοτιχουακάν σε αυτό το πολύ τρομακτικό μέρος» είπε στον Guardian ο Σέρτζιο Γκόμεζ, επικεφαλής της ομάδας των αρχαιολόγων που πραγματοποιούν έρευνες εκεί. «Θα ήταν μια μεγάλη ανακάλυψη, που θα μας βοηθούσε να κατανοήσουμε τις ιεραρχικές δομές και το σύστημα διακυβέρνησης του Τεοτιχουακάν- αλλά έχουμε σχεδόν τελειώσει τις ανασκαφές- και δεν έχουμε βρει τάφο» πρόσθεσε.

Οι πρώτες οικοδομικές δραστηριότητες στο Τεοτιχουακάν άρχισαν κατά το 150 π.Χ, και συνεχίστηκαν μέχρι το 250 μΧ. Στο ζενίθ της, η πόλη κάλυπτε 54 τετραγωνικά χιλιόμετρα και σε αυτήν ζούσαν μέχρι και 200.000 άνθρωποι, καθιστώντας την τη μεγαλύτερη πόλη στο δυτικό ημισφαίριο. Εγκαταλείφθηκε γύρω στο 550 μ.Χ, και μεγάλο μέρος της ιστορίας της παραμένει άγνωστο: Οι αρχαιολόγοι ηλπιζαν ότι η ανακάλυψη ενός βασιλικού τάφου θα βοηθούσε στο να διαπιστωθεί εάν την πόλη κυβερνούσαν δυναστείες/ βασιλικές οικογένειες, ή ηγεμόνες που μοιράζονταν εξουσίες.

Η εν λόγω σήραγγα, μήκους 20 μέτρων, ανακαλύφθηκε κατά τύχη το 2003, λόγω βροχοπτώσεων. Το 2009, επιστήμονες του ινστιτούτου INAH εισήλθαν σε αυτήν για πρώτη φορά – θεωρείται πως ήταν οι πρώτοι άνθρωποι που έμπαιναν εκεί μέσα σε 1.500 χρόνια. Το 2014, βρέθηκαν τρεις μεγάλοι θάλαμοι στο τέλος της σήραγγας, σχεδόν 20 μέτρα κάτω από τον ναό. Όπως διαπιστώθηκε, είχαν χαραχτεί έργα/ τεχνουργήματα εντυπωσιακής ομορφιάς και ακρίβειας, που απεικόνιζαν βουνά και κοιλάδες, με ποσότητες υδραργύρου να απεικονίζουν ιερούς ποταμούς και λίμνες- αλλά τάφος δεν βρέθηκε ποτέ.

Αυτό σημαίνει ότι οι αίθουσες αυτές δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ για σκοπούς ταφής- ή ότι ο τάφος κάποια στιγμή μεταφέρθηκε από εκεί. Η σήραγγα πάντως σφραγίστηκε με μπάζα κατά το 250 μ.Χ, αν και υπάρχουν ενδείξεις πως κάποιοι ξαναμπήκαν κατά το 530 μ.Χ. «Υπάρχουν στοιχεία ότι κάτι πολύ μεγάλο και βαρύ σύρθηκε έξω από το τούνελ σε κάποιο σημείο. Θα μπορούσε να είναι ένας τάφος, αλλά απλά δεν γνωρίζουμε» είπε ο Γκόμεζ.

Παρόλα αυτά, πάνω από 100.000 αντικείμενα έχουν ανακτηθεί, τα οποία παρέχουν νέα στοιχεία σχετικά με την προέλευση και την ισχύ της πόλης. Μεταξύ των πιο σημαντικών είναι τέσσερα σχεδόν τέλεια διατηρημένα αγαλματίδια (τριών γυναικών και ενός άνδρα), που βρέθηκαν κοντά στις εισόδους. Οι γυναίκες εμφανίζονται να φορούν κοσμήματα και σκουλαρίκια, και να φέρουν σακίδια με αντικείμενα συμβολικής αξίας, περιλαμβανομένων μικρών καθρεφτών που υποτίθεται ότι βοηθούσαν στην επικοινωνία με το παρελθόν και το μέλλον. Οι καθρέφτες και τα μάτια ήταν φτιαγμένα από πυρίτη- και τα αγάλματα βρέθηκαν να στέκονται όρθια.

«Η υπόθεσή μου είναι πως αυτά τα γλυπτά απεικονίζουν του ιδρυτές του Τεοτιχουακάν, αυτούς που είχαν την εξουσία να αποφασίσουν ποιο ήταν το ιδανικό μέρος για να στήσουν μια καινούρια πόλη. Στέκονταν όρθιοι επειδή τότε ήταν ακόμα ζωντανοί» είπε ο Γκόμεζ, πρώην ψυχολόγος.

Τα τρία αγάλματα γυναικών θα μπορούσαν να σημαίνουν πως οι γυναίκες έπαιζαν σημαντικό ρόλο στην δομή της ιεραρχίας στις πρώιμες φάσεις της πόλης, εικάζει ο αρχαιολόγος. «Κατά τη διάρκεια της πρώτης περιόδου του Τεοτιχουακάν, το οικονομικό του σύστημα και ο πλούτος συνδέονταν με τη γεωργία και οι γυναίκες συνδέονταν με τη γονιμότητα. Αλλά αυτό άλλαξε, και ο γυμνός άνδρας πιθανότατα απεικονίζει αυτή τη διαδικασία της αλλαγής. Για εμένα αυτά τα αγάλματα είναι ακόμα πιο ενδιαφέροντα από έναν τάφο, καθώς μας μιλούν για την προέλευση του Τεοτιχουακάν».

ΕΙΚΟΝΑ: https://s-i.huffpost.com/gen/5259228/images/n-TEOTIHUACAN-628×314.jpg

ΠΗΓΗ: huffingtonpost.gr

Η «μούμια» όλων των μυστηρίων: Έτσι κατασκεύασαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι τις Πυραμίδες

Επί αιώνες παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα αινίγματα στον κόσμο: πώς μια κοινωνία της εποχής του Χαλκού, με ελάχιστες τεχνολογικές γνώσεις, κατόρθωσε να κατασκευάσει ένα τέτοιου μεγέθους δημιούργημα, όπως η Πυραμίδα της Γκίζας, το μόνο από τα Επτά Θαύματα του αρχαίου κόσμου που σώζεται έως τις ημέρες μας.

Τώρα οι αρχαιολόγοι ισχυρίζονται πως έχουν στα χέρια τους αποδείξεις για το πώς οι αρχαίοι Αιγύπτιοι μετέφεραν χιλιάδες τόνους πέτρες σε απόσταση 800 χιλιόμετρα, ώστε να χτίσουν την Πυραμίδα του Χέοπα, γύρω στα 2.600 π.Χ.

Με ύψος σχεδόν 146 μέτρα, ήταν η μεγαλύτερη από όλες τις Πυραμίδες και μάλιστα μέχρι τον Μεσαίωνα, ήταν το μεγαλύτερο οικοδόμημα της ανθρωπότητας.

Με την ανακάλυψη ενός αρχαίου παπύρου, ενός τελετουργικού σκάφους και ενός έξυπνου συστήματος υδραυλικών έχουν ρίξει φως στην κατασκευή αυτού του οικοδομήματος.

Χιλιάδες εξειδικευμένοι εργάτες μετέφεραν 170.000 τόνους ασβεστόλιθου κατά μήκος του Νείλου, μέσα σε ξύλινα σκάφη, που ήταν μεταξύ τους δεμένα με σκοινιά, διαμέσου ενός ειδικά κατασκευασμένου συστήματος καναλιών, σε ένα επίσης ειδικά κατασκευασμένο «λιμάνι», ελάχιστα μέτρα μακριά από τις Πυραμίδες.

Ο αρχαίος πάπυρος που ήρθε στη δημοσιότητα , φωτίζει ακόμα περισσότερες πτυχές της διαδικασίας. Έχει γραφτεί από τον Merer, που θεωρείται πως ήταν επιστάτης περίπου 40 εργατών ειδικών ικανοτήτων και είναι το μόνο γραπτό ντοκουμέντο της διαδικασίας μεταφοράς του ασβεστόλιθου από την Tura στην Γκίζα.

Στο ημερολόγιό του, ο Merer περιγράφει ακόμα πως οι εργάτες του απασχολήθηκαν και στην διαμόρφωση του τοπίου, ανοίγοντας γιγαντιαία αναχώματα για να εκτρέψουν το νερό από τον Νείλο και να το διοχετεύσουν προς την Πυραμίδα, μέσω επίσης κατασκευασμένων καναλιών.

Ο αρχαιολόγος Mark Lehner, εντόπισε ίχνη αυτών των αρχαίων καναλιών που ήταν το «κλειδί» για την μεταφορά των ογκόλιθων.

ΕΙΚΟΝΑ: https://cdn.cnngreece.gr/media/com_news/story/2017/09/24/98801/main/17800202.jpg

ΠΗΓΗ: cnn.gr

Ο Τύμβος Καστά στην Αμφίπολη «δείχνει» τους Δελφούς

Ο Τύμβος Καστά στην Αμφίπολη «δείχνει» στους Δελφούς! Μια νέα υποσημείωση στη μελέτη του μακεδονικού ταφικού μνημείου, που προσέλκυσε τα φώτα της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας, καταγράφει η φαινόμενη «γεωγραφική σύνδεση» του με το πιο ξακουστό μαντείο της αρχαίας Ελλάδας.

Τη σημαντική παρατήρηση και επιβεβαίωση, ότι ο άξονας της εισόδου του Τύμβου Καστά στην Αμφίπολη έχει προσανατολισμό στους Δελφούς, έκανε ο ομότιμος καθηγητής Ανωτέρας Γεωδαισίας και Χαρτογραφίας του ΑΠΘ, Ευάγγελος Λιβιεράτος, ανακοινώνοντας πρώτη φορά το αποτέλεσμα της έρευνάς του, ως συναφές σχόλιο της κύριας παρέμβασής του, το βράδυ της Τρίτης, στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της παρουσίασης της έκδοσης «Μέγας Αλέξανδρος – Οι Εκστρατείες και η Αυτοκρατορία του, καταγραφές σε 100 Σπάνιους Ιστορικούς Χάρτες», βιβλίου του οποίου είναι συν-συγγραφέας.

Πώς, όμως, ο Τύμβος Καστά φτάνει στους πρόποδες του Παρνασσού και ποιο ήταν το στοιχείο, που κίνησε το ενδιαφέρον και οδήγησε το έμπειρο μάτι του καθηγητή στην αναπάντεχη αποκάλυψη; «Καθώς προχωρούσαν οι ανασκαφικές εργασίες στο ταφικό μνημείο, αποκαλύπτονταν τα πρώτα ευρήματα και άρχισαν να δίδονται φωτογραφίες στη δημοσιότητα. Ήταν το 2014, όταν παρατήρησα ότι ο άξονας εισόδου του ταφικού διαδρόμου του μνημείου ήταν έκκεντρος, δηλαδή, ενώ το μνημείο είναι τέλειος κύκλος, ο άξονας της εισόδου δεν διευθύνεται προς το κέντρο του κύκλου», εξηγεί ο καθ. Λιβιεράτος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Ο προσανατολισμός της εισόδου μάλλον δεν απασχόλησε τον αρχαιολογικό και ευρύτερο δημόσιο διάλογο της εποχής. Οι αρχαιολόγοι άλλωστε είχαν -έχουν και θα έχουν- να ερευνήσουν πολλά άλλα και σχετικά του κύριου αντικειμένου τους. Όμως, ο καθηγητής, γνωρίζοντας καλύτερα πως η γεωπληροφορία αποτελεί σημαντικότατη πηγή ιστορικών στοιχείων, αναζήτησε ερμηνεία σε αυτό που παρατήρησε με βάση μερικά εμφανή γεωδαιτικά στοιχεία, σχετιζόμενα με τον προσανατολισμό του άξονα της εισόδου στο μνημείο.

«Από μια πρόχειρη μελέτη στη δορυφορική εικόνα του κυκλικού μνημείου στο google earth είδα πως ο άξονας είναι προσανατολισμένος κατά το αζιμούθιο προς μια διεύθυνση, η οποία προεκτεινόμενη περνάει από ένα… μαγικό σημείο», λέει, καθώς θυμάται την ευχάριστη ταραχή, που βίωσε τη στιγμή της αποκάλυψης. Στα επόμενα βήματα της έρευνας, αφού έλεγξε τον προσανατολισμό του άξονα εισόδου στο μνημείο από επιτόπου στοιχεία και έκανε τους σχετικούς υπολογισμούς, επιβεβαίωσε την αρχική του εκτίμηση: Ο προσανατολισμός της εισόδου του Τύμβου Καστά οδηγεί στους Δελφούς! Τους ίδιους υπολογισμούς επανέλαβε και επανεπιβεβαίωσε στη συνέχεια από αποτυπώσεις της εισόδου, που έχουν ήδη δοθεί στη δημοσιότητα.

Η απάντηση στο ερώτημα, που γέννησε η παρατήρηση του προσανατολισμού της εισόδου του τύμβου Καστά, έρχεται να προσθέσει και νέα ερωτήματα, πλάι σε όσα δεν έχουν απαντηθεί ακόμη για την Αμφίπολη, με… δημοφιλέστερο εκείνο, που αφορά την ταυτότητα του ενοίκου του τάφου. Ποιος να ήταν ο χρησμός της Πυθίας; Έρχεται η σύνδεση αυτή να επιβεβαιώσει μελετητές, που έχουν παρατηρήσει ότι οι ζωγραφισμένες παραστάσεις στα επιστύλια του Τύμβου Καστά υποδεικνύουν σύνδεση της Αμφίπολης με τους Δελφούς ή ότι μοιάζουν οι Καρυάτιδες στους δύο χώρους;

Ο καθηγητής δεν επεκτάθηκε σε ερμηνείες, που κατά την γνώμη του, «ανήκουν σε άλλες ειδικότητες, όπως κυρίως η αρχαιοαστρονομία». Του αρκεί, όπως εξηγεί, η σημαντική επισήμανση και η τεκμηρίωση της ορθότητάς της. Προσθέτει, όμως, και με την ευκαιρία της παρουσίασης του βιβλίου στη Θεσσαλονίκη, ότι «η περίοδος εκείνη ήταν επιστημονικά σπουδαία με προχωρημένες γνώσεις σχετικά με τη σχέση του έναστρου στερεώματος με τη γεωγραφία και τους χάρτες».

ΠΗΓΗ: tovima.gr

Το μυστήριο πίσω από την τοποθεσία των ναών της Αρχαίας Ελλάδας

«Από παιδί αναρωτιόμουν γιατί τα αστέρια λάμπουν τόσο έντονα από τα 147 μέτρα της κορυφής του Λόφου του Φιλοπάππου», ερώτηση που έθετα συχνά στον παππού μου.

«Οι Αρχαίοι Έλληνες ήταν σοφοί. Ήξεραν πού να χτίσουν τους χώρους λατρείας τους», συνήθιζε να απαντάει εκείνος. «Αυτοί είναι χώροι που συμβολίζουν κάτι πιο σπουδαίο από τον άνθρωπο», προσέθετε.

Τόσα χρόνια μετά, δεν μπορώ παρά να αναρωτηθώ αν αυτή η όμορφη επεξήγηση, ήταν απλά απόρροια του τεράστιου θαυμασμού του παππού μου για τον ελληνικό πολιτισμό. Αλλά ο Μανόλο Φερνάντεζ, καθηγητής Ισπανικών και ερασιτέχνης λάτρης της αστρονομίας, μοιράζεται την ίδια άποψη με τον παππού μου – ότι η θέση των Ναών της Αρχαίας Ελλάδας δεν ήταν τυχαία.

Η συντάκτρια του άρθρου του BBC, επιχειρεί να διερευνήσει το μυστήριο που περιβάλλει τους αρχαίους ναούς της Ελλάδας σε ό,τι αφορά την τοποθεσία τους. Αποτελούν αντανάκλαση των κινήσεων διαφόρων ουρανίων σωμάτων ή μήπως αντικατοπτρίζουν τα σύμβολα του ζωδιακού κύκλου, είναι τα δύο βασικά ερωτήματα που εξετάζονται.

Οπως αφηγείται η συντάκτρια, συνάντησε για πρώτη φορά τον Φερνάντεζ, ανάμεσα στα αρχαία ερείπια του Παρθενώνα, κατά τη διάρκεια του κύματος καύσωνα, στα τέλη Ιουνίου. Περιτριγυρισμένος από τους επιβλητικούς κίονες δωρικού ρυθμού του Ναού, ο Φερνάντεζ ξεδίπλωσε έναν χάρτη της Ελλάδας. «Κοίτα εδώ στον χάρτη», μου είπε. «Ο Ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο, ο Ναός του Ηφαίστου στην Αθήνα και Ναός της Αφαίας Αθηνάς στην Αίγινα, σχηματίζουν ένα ισοσκελές τρίγωνο. Όπως ακριβώς συμβαίνει και με τους Ναούς του Απόλλωνα στους Δελφούς, της Αφαίας Αθηνάς στην Αίγινα και του Παρθενώνα», συνέχισε.

Ο Φερνάντεζ είναι βέβαιος ότι τα τρίγωνα που σχηματίζουν οι αρχαιολογικοί χώροι αποτελούν αντανάκλαση των κινήσεων διαφόρων ουρανίων σωμάτων, όπως του ήλιου, του φεγγαριού ή των πλανητών και των άστρων, σε σχέση με την επιφάνεια της γης. Αυτή του η θεωρία συχνά τον οδηγεί στο Αστεροσκοπείο Αθηνών, όπου συμμετέχει σε παρατηρήσεις του ουρανού με τηλεσκόπιο. Εντός του θολωτού μαρμάρινου κτιρίου, το τηλεσκόπιο Δωρίδη προσφέρει σε επισκέπτες, όπως ο Φερνάντεζ, τη δυνατότητα παρακολούθησης του θαυμάσιου νυχτερινού ουρανού. Έχοντας παρατηρήσει το φεγγάρι, τον Κρόνο, τον Άρη και διάφορους αστερισμούς, μέσω του τηλεσκοπίου, υποστηρίζει σθεναρά ότι «οι Ναοί των Ελλήνων χτίστηκαν για να είναι σε ευθυγράμμιση οι κατοικημένες περιοχές της γης, με τους πλανήτες στον ουρανό».

Η ιδέα του «τριγωνισμού του ελληνικού κόσμου» δεν είναι καινούργια, αλλά αποτελεί παράδειγμα της «ιερής γεωγραφίας» ή του πώς οι θρησκευτικοί χώροι λατρείας ήταν τοποθετημένοι, σύμφωνα με την αστρονομία ή τη μυθολογία. Στη δεκαετία του 1960, ο Ζαν Ρίτσερ, καθηγητής γαλλικής λογοτεχνίας -με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο συμβολισμό, τα εσωτεριστικά δόγματα και την ελληνική μυθολογία- στο Πανεπιστήμιο Sophia Antipolis της Νίκαιας, στη Γαλλία, περιέγραψε αυτή τη θεωρία ως «Μεγάλο Σχέδιο» που ενώνει τους αρχαιολογικούς χώρους τόσο μεταξύ τους όσο και με τον ουρανό. Φαντάστηκε την Ελλάδα χωρισμένη σε 12 τομείς που αντικατοπτρίζουν τα 12 σύμβολα του ζωδιακού κύκλου, με το ιερό του μαντείου των Δελφών να είναι ο ομφαλός της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Αλλά οι θεωρίες περί «ιερής γεωγραφίας», όπως και αυτή του Ρίτσερ, δεν κέρδισαν ποτέ τον σεβασμό που του άξιζαν από τις συμβατικές επιστήμες, μιας και δεν μπορούσαν ποτέ να αποδειχθούν.

«Ας ξεκινήσουμε με την Ακρόπολη. Ποιος ναός χρησιμοποιήθηκε ως σημείο αναφοράς της Ακρόπολης; Ο κλασικός Παρθενώνας, ο αρχαϊκός Παρθενώνας, ο Ναός της Πολιάδος Αθηνάς ή ο Ναός της Αθηνάς Νίκης;» ρώτησε η Ευφροσύνη Μπούτσικα, λέκτορας κλασικής αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Κεντ, στο Ηνωμένο Βασίλειο και με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την αρχαία ελληνική αστρονομία, μυθολογία και θρησκεία. «Αν μιλάμε για ακριβή γεωμετρικά σχήματα, όπως ένα ισοσκελές τρίγωνο, χρειαζόμαστε ακρίβεια μικρότερη του ενός μέτρου. Αυτοί οι ναοί έχουν απόσταση αρκετών μέτρων μεταξύ τους, με αποτέλεσμα να έχεις την επιλογή να διαλέξεις αυτόν που δημιουργεί το πιο ακριβές ισοσκελές τρίγωνο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το σχήμα ήταν σημαντικό για τους Αρχαίους».

Ο Γιώργος Πανταζής και η Ευαγγελία Λάμπρου, επίκουροι καθηγητές του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, χρησιμοποίησαν σύγχρονες γεωδαιτικές μεθόδους για να καθορίσουν τον αστρονομικό προσανατολισμό των αρχαίων ελληνικών ναών. Ανακάλυψαν μια εξαιρετικά συμμετρική τοποθέτηση μεταξύ του Παρθενώνα και του Ναού του Ηφαίστου. «Ο αστρονομικός προσανατολισμός των ναών έχει να κάνει με την ανατολή του ήλιου κατά τη μέρα εορτασμού του θεού, προς τιμήν του οποίου χτίστηκε ο ναός», είπε ο Πανταζής. «Οι πρώτες ακτίνες του ήλιου πρέπει να διαπεράσουν τον κεντρικό άξονα του ναού και να φωτίσουν το κεντρικό άγαλμα του εκάστοτε τιμώμενου θεού».

Υπάρχει επίσης μια πληθώρα από άλλες μελέτες που επισημαίνουν ότι οι κλασικοί ναοί χτίστηκαν σε ευθυγράμμιση με τα άστρα. Ωστόσο, η εμφάνιση της επιστήμης της αρχαιοαστρονομίας, που μελετά της αστρονομικές γνώσεις των αρχαίων πολιτισμών και την εφαρμογή τους, αναμένεται να προσδώσει στον συσχετισμό μεταξύ της αστρονομίας και της θρησκείας ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον.

ΕΙΚΟΝΑ: http://s.kathimerini.gr/resources/2017-07/parthenwnas-thumb-large.jpg

ΠΗΓΗ: kathimerini.gr

Συγγραφέας: Κουκουβής Σάκης

Από το ίδιο Τεύχος

Περισσότερα Άρθρα ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΝΕΑ