Δεν αρκεί να γνωρίζει κανείς τα πολυάριθμα σύμβολα με τα οποία έχει αναπαρασταθεί ο Χρόνος. Πέρα από τις όμορφες εικόνες κι ερμηνείες που ερεθίζουν το νου και τα συναισθήματα, ο Χρόνος εξακολουθεί να είναι ένας μυστηριώδης παράγοντας, που πολύ δύσκολα μπορούμε να ελέγξουμε στη ζωή μας. Δεν καταφέρνουμε να εισχωρήσουμε καλά σ’ αυτή τη διάσταση.
Μπροστά σ’ αυτή την άγνωστη δύναμη που σχεδόν πάντα μας ελέγχει, υιοθετούμε διάφορες στάσεις. Μερικές φορές θεωρούμε το Χρόνο ως έναν καλό φίλο, κι άλλες τον φοβόμαστε σαν το χειρότερο εχθρό. Ας αναλύσουμε αυτή τη διπλή του όψη.
Ο Χρόνος ως εχθρός είναι:
* Η διασκορπισμένη συνείδηση, που πηδάει από το ένα θέμα στο άλλο χωρίς τάξη. Αυτό κάνει το χρόνο να φαίνεται πολύ πιο σύντομος από ό,τι περιμένουμε. Οι ώρες πετούν –και η ζωή επίσης- χωρίς να καταφέρουμε να πραγματώσουμε αυτά που κάποτε επιθυμήσαμε για μια μέρα, άλλά και ούτε για ένα χρόνο ούτε για μακρύτερες προθεσμίες, λόγω ανικανότητας να οριοθετήσουμε ένα χρονικό στόχο.
* Η αναποφασιστικότητα Ο κόπος να διαλέξουμε ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα πράγματα, χωρίς να τολμήσουμε να ρισκάρουμε τίποτα, μας κάνει να χάνουμε πολύ χρόνο. Και υπάρχουν κι αυτοί που πιστεύουν ότι ο χρόνος –σαν παντοδύναμος θεός- θα μας βοηθήσει να λύσουμε αυτά που η βούλησή μας είναι ανίκανη να κάνει. Όμως, ο χρόνος από μόνος του δε λύνει τίποτα. Αντίθετα, φθείρει τα προβλήματα και τα μετατρέπει σε βαριές πέτρες που πρέπει να σέρνουμε στη ζωή μας.
* Η δυσκολία να καθορίσουμε προτεραιότητες, που δεν επιτρέπει στη συνείδηση να ζήσει ήρεμη τον παρόντα χρόνο. Ενώ κάνει ένα πράγμα, επιθυμεί το άλλο με ενοχές, κι όταν τελικά αποφασίζει το άλλο, η ενοχή επιστρέφει για εκείνο που άφησε παράμερα. Αυτός είναι ένας ασταθής χρόνος, που μας μετατρέπει σε άτομα ανικανοποίητα.
* Η ανικανότητα να συντονίσουμε όσα πρέπει να κάνουμε στη διάρκεια των ωρών της ημέρας ή των ημερών της εβδομάδας. Αυτό μας κάνει να βλέπουμε το χρόνο σαν ένα τρομερό μπαμπούλα που μας αρπάζει τις ευκαιρίες. Θέλουμε να κάνουμε πολλά πράγματα, αλλά δεν ξέρουμε να οργανωθούμε και χάνουμε περισσότερη ενέργεια σε θρήνους και παράπονα παρά στο να κάνουμε αυτά που θέλουμε.
* Το να μετρήσουμε το χρόνο σε ποσότητα κι όχι σε ποιότητα, είναι ένας άλλος τρόπος για να τον κάνουμε εχθρό μας. Δεν ξέρουμε να εκτιμήσουμε την αξία και ένταση του κάθε λεπτού, ενώ αντίθετα θέλουμε να έχουμε πολλές ώρες για να κάνουμε δράσεις, τις οποίες ούτε έχουμε προγραμματίσει ούτε έχουμε εκτιμήσει. Θέλουμε περισσότερο, πάντα περισσότερο χρόνο, κι ας μην το χρησιμοποιήσουμε σωστά αργότερα.
* Η κακή ερμηνεία της αναγκαίας ανάπαυσης και διασκέδασης, για να ξεκουραστούμε από τις δραστηριότητές μας. Για ακόμα μια φορά, πιστεύουμε ότι χρειαζόμαστε πολλές ώρες γι’ αυτά, και αφού δεν ξέρουμε να αναπαυθούμε, δεν καταφέρνουμε το στόχο μας.
* Το να πιστεύουμε ότι ο χρόνος μας κλέβει τη νιότη, και γι’ αυτό υποφέρουμε μπροστά στην αναπόφευκτη πάροδό του, χωρίς να μπορούμε να βρούμε τη φόρμουλα που μπορεί να τον σταματήσει.
Ο Χρόνος ως Φίλος
* Η συγκέντρωση είναι η πεμπτουσία του χρόνου. Κάθε φορά που καταφέρνουμε να εστιαστούμε σ’ αυτό που κάνουμε, μακραίνουμε τα λεπτά, σε σημείο να εκπλαγούμε από το φαινόμενο.
* Το να ξέρουμε να διαλέγουμε χωρίς βιασύνη αλλά με σβελτάδα, επιμηκύνει το χρόνο. Ακόμα κι αν σφάλουμε στις αποφάσεις μας, κερδίζουμε περισσότερο χρόνο διορθώνοντας τα λάθη και χαράζοντας νέες οδούς δράσης, από το να συνεχίζουμε στο σταυροδρόμι χωρίς να τολμήσουμε να κάνουμε ένα βήμα μπροστά.
* Το να καθορίσουμε προτεραιότητες είναι ένας απλός τρόπος για να εξοικονομήσουμε χρόνο. Έτσι θα ξέρουμε πάντα τι είναι το πρώτο και τι το τελευταίο και θα μπορούμε να μοιράσουμε τις προσπάθειές μας με σωστό τρόπο, πράγμα που άλλωστε θα μας δώσει μεγάλη εσωτερική ικανοποίηση.
* Το να συντονίσουμε τις δράσεις και τις ανάγκες μας είναι αναπόφευκτο για να τα πάμε καλά με το χρόνο. Όλοι έχουμε πολλά πράγματα να κάνουμε και θεωρούμε ότι όλα είναι σημαντικά. Επομένως, πρέπει να τους δημιουργήσουμε ένα χώρο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Ο χώρος κι ο χρόνος είναι καλοί σύμμαχοι: ο σωστός χώρος αντιστοιχεί με το σωστό χρόνο. Γι’ αυτό χρειάζεται μια γερή δόση τάξης και οργάνωσης.
* Ο χρόνος έχει μια δική του ποιότητα που δεν έχει άμεση σχέση με την ποσότητα. Μπορεί να χρησιμοποιήσουμε πολύ χρόνο σε κάποιο έργο, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι το εκτελέσαμε με αποτελεσματικότητα. Αν αναλύσουμε τις πολλές χαμένες ώρες την ημέρα, όπου η συνείδηση κοιμάται ή ρεμβάζει, θα διαπιστώσουμε ότι ακόμα δεν έχουμε φτάσει να καταλάβουμε την ποιότητα του έντονα βιωμένου χρόνου, πράγμα που βοηθάει επίσης, να ολοκληρώσουμε σωστά ό,τι αναλαμβάνουμε.
* Το να ξέρουμε να ξεκουραστούμε και να αναρρώσουμε από την κούραση απαιτεί κάποιο χρόνο, αλλά ένα σωστά εκμεταλλευμένο χρόνο. Δεν αρκεί να διαθέσουμε κάποιες ώρες για να ξεκουραστούμε. Αυτό που χρειάζεται είναι η συνείδηση, σε συνάρτηση με το χρόνο, να μπορεί να αποσυνδεθεί από τα θέματα που την απασχολούν, ώστε να περάσει σε άλλα ή σε κανένα συγκεκριμένο, αφού έχουμε αποφασίσει να ξεκουραστούμε κι έχουμε ορίσει τη διάρκεια της ανάπαυσης.
* Ο χρόνος δεν κλέβει τη νιότη. Μπορεί να φθείρει τα σώματα, αλλά προσφέρει μια εσωτερική εμπειρία που αντιστοιχεί με μια συνεχόμενη νιότη και μια αυξανόμενη σοφία.
Είναι λοιπόν ο χρόνος ο φίλος μας ή ο εχθρός μας; Εξαρτάται. Στην πραγματικότητα, εμείς είμαστε οι φίλοι ή οι εχθροί του χρόνου, ανάλογα με τον τρόπο που θα εναρμονιστούμε μ’ αυτόν. Ο Χρόνος απλώς ΕΙΝΑΙ. Εμείς κατακτάμε συνειδητά το Είναι μας μέσα από το Χρόνο.