Η Αφροδίτη της Μήλου και η Νίκη της Σαμοθράκης

 

Και τα δύο έργα της ελληνιστικής περιόδου, που φυλάσσονται στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι, αποτυπώνουν σε πεντελικό και παριανό μάρμαρο τις ενσαρκωμένες εκφράσεις δύο θεοτήτων: της Νίκης και της Αφροδίτης. Συνοψίζουν επίσης δύο κρυμμένα μυστήρια που βασανίζουν, συνοδεύουν ή δοξάζουν τον άνθρωπο από την εμφάνισή του στη Γη: τον Πόλεμο και τον Έρωτα. Σε αυτόν τον επίπεδο κόσμο, όπου η νανοκρατία έχει αντικαταστήσει τον πόλεμο με τη διαμάχη και την αγάπη με το σεξ, οι δύο αυτές υπέροχες εικόνες μας πηγαίνουν πίσω στους προγόνους μας, αγνούς και αξιοθαύμαστους.

Καμία από τις δύο δεν μπορεί να γίνει κατανοητή από τον βιαστικό τουρίστα. Είναι απαραίτητο να διαλογιστεί κανείς, για τουλάχιστον μια ώρα μπροστά στο καθένα για να απορροφήσει την ουσία του.

Η Νίκη, ένας γυναικείος κορμός ντυμένος με χιτώνες που κυματίζουν από τον άνεμο και υποστηριζόμενη από ισχυρά φτερά, στέκεται στην πλώρη ενός πέτρινου πλοίου, μας μιλά για τον θρίαμβο επί του κακού, για δόξα και ανάταση ενόψει ενός ανιδιοτελούς και μεγαλειώδους ιδεώδους.

Είναι ο Ιερός Πόλεμος. Ο θρίαμβος επί του σκότους, της άγνοιας και του φόβου. Στο πλευρό της αισθάνεται κανείς την ηχηρή κραυγή των μεθυσμένων από την περιπέτεια κωπηλατών που κωπηλατούν προς έναν προορισμό δίχως λιμάνι, την θάλασσας και τον αέρα που σχίζεται από τις ηχηρές κραυγές των γλάρων. Από κάτω βρυχώνται οι μαύροι ωκεανοί, ψηλά φωτίζει η δόξα του Απόλλωνα, και ο Αίολος φυσά έναν βαρύ και αλμυρό άνεμο.

Μας μιλά για εκείνη την παράλογη και ισχυρή δόξα που μεταμορφώνει τον άνθρωπο σε Θεό, για τη διεύρυνση της ψυχής σε μια μαγική κραυγή, χωρίς λέξεις, μακριά και ατέρμονη, για λαιμούς φουσκωμένους από ένα παλιό και μονότονο, ρυθμικό και παντοτινό τραγούδι. Είναι η ίδια η εικόνα του θανάτου, της διάλυσης στον άπειρο χώρο, της συνειδητής και απεριόριστης αθανασίας, χωρίς κολάσεις ή παραδείσους.

Η Αφροδίτη είναι η αντίθεσή της και το συμπλήρωμά της. Αν η Νίκη είναι η στατική ένταση έτοιμη να εκραγεί σε κοσμική σκόνη, η Αφροδίτη είναι η σύλληψη, σε μια στιγμή, της γεμάτης χάρης κίνησης της μεγάλης καμπύλης ενός κύματος όταν αναπηδά πάνω στον εαυτό του. Το περήφανο αλλά τρυφερό κεφάλι της υψώνεται πάνω από έναν κορμό γεμάτο ζωή και ελπίδα, ενώ τα μαλλιά της πέφτουν διαμέσου της καθετότητας και της κίνησης. Δεν είναι σταματημένη σε αυτή τη θέση, αλλά στέκει έκπληκτη εκεί. Είναι η Κυθέρεια Αφροδίτη και η Παρθένος. Είναι η πύρινη αγάπη και η αγνότητα φτιαγμένη από περηφάνια και θρίαμβο πάνω στο υλικό και φευγαλέο. Και τα δύο ταυτόχρονα.

Είναι το αρχέγονο σπήλαιο της Μεγάλης Ουράνιας Μητέρας και είναι η μικρή κοιλότητα που προστατεύεται ανάμεσα στα δεμένα χέρια δύο ερωτευμένων. Είναι το καταφύγιο, είναι η ζωή πάνω στην οποία συνοψίζεται η Ψυχή. Στο πλευρό της αισθανόμαστε σαν παιδιά διακατεχόμενα από μια αγάπη χωρίς φόβο, χωρίς ορθολογισμό, χωρίς τη μελλοντική σκέψη και τη μνήμη της απόλαυσης. Γεμάτη έλεος, στα μάτια της είμαστε όμορφοι και αγαπητοί. Είναι η φωτιά που ψιθυρίζει μυστηριωδώς ενώ το χιόνι πέφτει έξω. Είναι το Μεγάλο Καταφύγιο. Είναι ο καμπύλος και φωτεινός χώρος που μας οδηγεί στην τελική επανένωση όλων, πέρα ​​από τους αποχαιρετισμούς και τους θανάτους.

Τόσο διαφορετικές και όμως εξυψώνουν την Ψυχή, η μία προς τα έξω και προς τα μέσα η άλλη και μέσα σε αυτή την ένταση δημιουργούν το πνευματικό αίσθημα της ένωσης Ηθικής και Αισθητικής. Δεν μπορούν να κριθούν ή να αναλυθούν από ειδικούς ή αυθεντίες. Μπορούν μόνο να λατρευτούν και να βιωθούν. Και όντας για όλους, ο καθένας τις βλέπει σαν δικές του. Καμία από τις δύο δεν έχει φύλακες ή φρουρούς… Ποιος ο λόγος…; Όλοι έχουμε λίγη Δόξα και Αγάπη σε κάποια εσωτερική μας γωνιά… Το να τις καταστρέψει κανείς θα ήταν σαν να καταστρέφει τον εαυτό του.

 

https://biblioteca.acropolis.org/la-venus-milo-la-victoria-samotracia/

Ετικέτες: Αφροδίτη Νίκη Τέχνη
Εκτύπωση

Από το ίδιο Τεύχος

Περισσότερα Άρθρα TEXNH

Σχετικά Άρθρα

×